در نظر بسیاری از افراد مجازات حمل و نگهداری مشروبات الکلی می تواند عامل مهمی در کنترل فعالیت های مجرمانه و رفتارهای خشونت آمیز باشد. زیرا که مصرف الکل نقش پر رنگی در این نوع فعالیت ها دارد.
نوشیدن بیش از حد الکل توانایی افراد برای تصمیم به هنگام را از آن ها گرفته و افزایش خطرات مختلف همراه با رفتارهای پرخاشگرانه را دارد. به همین دلیل، خشونت های مرتبط با الکل و میزان جرم و جنایت در سراسر کشور در حال افزایش است.
به همین میزان، مجازات های مربوط به این امر نیز در نظر قانون گذاران بیشتر از قبل مورد بررسی قرار گرفته است. در متن حاضر قصد داریم تا این مسئله را بررسی کرده و مجازات های مربوط به این مهم را مرور کنیم.
انواع جرائم مرتبط با الکل
برخی از رایج ترین جرایم مربوط به الکل شامل مواردیمانند استفاده از مشروبات الکلی در حین رانندگی است. با این حال، انواع جرایم دیگری نیز وجود دارد که می تواند ناشی از سوء مصرف الکل باشد. چندین نمونه از فعالیت های مجرمانه مرتبط با مصرف بیش از حد الکل عبارتاند از:
دزدی
بسیاری از شهرهایکشور شاهد افزایش مداوم سرقت ها و جرایم مربوط به دزدی اموال بوده اند. تعدادی از این سرقت ها – تقریبا 15 درصد – با مصرف الکل مرتبط است.
الکل می تواند احساس ناامیدی سارق را تشدید کند و باعث شود که او پول یا دارایی شخصی را بدزدد. در حالی که برخی از سارقان خواهان سبک زندگی بهتری هستند یا میخواهند پولی سریع به دست آورند، برخی دیگر میتوانند به مجرمان همیشگی تبدیل شوند.
هنگام بررسی مجازات حمل و نگهداری مشروبات الکلی، باید بدانید که در کنار این موضوع، عواقب دزدی از مردم ممکن است حبس در زندان، اتهامات جنایی، جریمه نقدی و سایر مشکلات قانونی را به همراه داشته باشد.
تجاوز
تجاوز یک عمل جنسی اجباری است و ممکن است شامل دست زدن، بوسیدن و آمیزش جنسی باشد. تخمین زده می شود که 37 درصد از تجاوزات جنسی توسط مجرمانی انجام می شود که تحت تأثیر الکل بوده اند. برای این دست از مجرمان، نوشیدن الکل ممکن است رفتار پرخاشگرانه آن ها را تشدید کند.
این کار حتی نیروی آن ها را در مقابل فردی که می خواهد خود را نجات دهد، بیشتر می کند. تجاوز جنسی می تواند در صورت عدم رضایت و همچنین زمانی که قربانی به دلیل مسمومیت یا حالت روانی قادر به رضایت نیست، رخ دهد. این مورد در زمان بررسی مجازات حمل و نگهداری مشروبات الکلی نیز به پرونده مجرم اضافه خواهد شد.
حمله و پرخاش به دیگران
یکی از علائم هشدار دهنده رایج سوء مصرف الکل، تحریک پذیری و تغییرات خلقی شدید است. به همین دلیل، برخی از افراد پس از یک دوره نوشیدن زیاد مشروبات الکلی خشن می شوند.
تصمیمات ضعیف و قضاوت ضعیف، همراه با پرخاشگری و خصومت، می تواند به سرعت خطرناک شود. شاید یکی از دلایل بیشتر شدن نزاع های خیابانی همین امر باشد.
اگر افراد بر روی افکار و احساسات خشونت آمیز خود کنترل نداشته باشند، حتما رفتاری را از خود نشان می دهند که باعث پشیمانی آن ها خواهد شد.
گفته می شود که حدود 27 درصد از حملات و درگیری بین افراد توسط کسانی انجام می شود که مشروبات الکلی را در حد نامتعارف مصرف کرده اند. این مسئله حتی در هنگام بررسی شکایات مربوط به خشونت خانگی نیز به وفور دیده شده است.
کودک آزاری و خشونت خانگی
استرس، مشکلات مالی، بی ثباتیدر شغل و بسیاری از عوامل دیگر می تواند بر میزان مصرف الکل یک فرد تاثیر بگذارد. با این حال، اعتیاد به الکل نه تنها بر یک فرد تاثیر می گذارد، بلکه بر اعضای خانواده و دوستان او، از جمله کودکان نیز تاثیر مستقیمی دارد.
مطالعات تحقیقاتی ارتباط بین والدینی که از الکل سوء استفاده می کنند و خطر بی توجهی و سوء استفاده از کودک را نشان داده اند. تقریبا از هر ده کودک آزار، چهار نفر اعتراف کرده اند که در زمان ارتکاب جرم تحت تاثیر الکل بوده اند.
کودکانی که در سنین پایین قربانی می شوند، با افزایش سن بیشتر در معرض خطر ابتلا به مشکلات رفتاری و فیزیکی هستند.
بررسی این موارد از آن جهت ضروری است که بدانیم، هر عملی نتیجه ای در پی دارد. اعتیاد به هر گونه مواد، که در بیشتر موارد به صورت تفریحی شروع می شود و با عواقب ناخوشایند پایان می یابد، برای همه افراد چامعه چیزی جز ضرر نیست؛ لذا زمان بررسی مجازات حمل و نگهداری مشروبات الکلی، خوب است که بدانیم معمولا این نوع رفتار با مواردی مانند آن چه ذکر آن رفت همراه است.
مجازات مصرف الکل در قانون مدنی
از آن جایی که سلامت خانواده و جامعه امری بسیار مهم است، قانون گذاران این مسئله و خطرات پیرامون آن را در جهات مختلف بررسی کرده اند. یکی از این موارد مصرف الکل است که می تواند پایه و اساسی برای جدایی افراد از جامعه و زندگی شخصی آن ها شود.
مطابق با متن قانون مدنی، مصرف بی رویه الکل می تواند همسر فرد را به طلاق سوق دادن و حضانت فرزند را از هر کدام از والدین الکلی بگیرد. شاید این مهم خود یکی از سنگین ترین موارد در مجازات حمل و نگهداری مشروبات الکلی به حساب آید.
در متن قانون مدنی، ماده 1130 می خوانیم که زن در صورت ثابت کردن عسر و حرج می تواند طلاق بگیرد. عسر و حرج به معنای وضعیتی است که در آن زندگی برای زن دشوار و مضر باشد. یکی از بند های ذکر شده در تبصره این ماده، اشاره صریح به اعتیاد زوج به الکل و دیگر موارد را در نظر دارد.
در بند دوم این تبصره می خوانیم که «اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلا وی به مشروبات الکلیکه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است. در صورتی که زوج به تعهد خود عمل ننماید و یا پس از ترک، مجددا به مصرف موارد مذکور روی آورده، بنابه درخواست زوجه، طلاق انجام خواهد شد».
همچنین 1173 این قانون نیز به مواردی اشاره دارد که بر حسب آن ها حضانت فرزند از والدین بی صلاحیت اخذ شده و بنا بر مصلحت کودک، راه دیگری برای او پیش بینی خواهد شد. تبصره این ماده نیز به تشریح این موارد پرداخته است و اولین مورد آن ها «اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر و قمار» عنوان شده است.
مجازات های مربوط به مصرف الکل
مسئله خوردن مشروبات الکلی و شرب خمر در متن قانون مجازات های اسلامی به عنوان «مصرف مسکر» در فصل ششم مورد بررسی قرار گرفته است.
ماده 264 در این فصل اذعان دارد که «مصرف مسکر از قبیل خوردن، تزریق و تدخین آن کم باشد یا زیاد، جامد باشد یا مایع، مست کند یا نکند، خالص باشد یا مخلوط به گونه ای که آن را از مسکر بودن خارج نکند، موجب حد است».
همچنین تبصره این ماده شرح می دهد که«خوردن فقاع (آب جو مسکر) موجب حد است هر چند مستی نیاورد». این قانون در ادامه (ماده 265) حد مسکر را 80 ضربه شلاق می داند.
مجازات فرد غیر مسلمان در مصرف الکل
از آن جایی که افراد غیر مسلمان، مانند یهودیان و مسیحیان، نیز در کشور ما ساکن هستند، استفاده از مشروبات الکی برای آنها نیز محدودیت های خاص خود را دارد. ماده 266 قانون مجازات های اسلامی این نوع محدودیت را به این صورت توضیح داده است که «غیرمسلمان تنها در صورت تظاهر به مصرف مسکر، محکوم به حد می شود».
برای توضیح بیشتر این ماده، تبصره الحاقی آن می گوید «اگر مصرف مسکر توسط غیرمسلمان علنی نباشد لکن مرتکب در حال مستی در معابر یا اماکن عمومی ظاهر شود به مجازات مقرر برای تظاهر به عمل حرام محکوم می گردد».
این مجازات بر اساس کتاب پنجم قانون مجازات های اسلامی (تعزیرات و مجازات های بازدارنده) حبس تعزیری از 2 تا 6 ماه را به همراه دارد. در واقع در این مسئله تفاوتی بین مسلمان ها و غیر مسلمان ها نیست.
مجازات حمل و نگهداری از مشروبات الکلی
بررسی این مسئله در همان کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی عنوان شده است. این قانون در مورد جداییم که ضد عفت جامعه هستند و باعث بر هم زدن نظم عمومی می شود می گوید «هر کس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا 74 ضربه شلاق محکوم میگردد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نمی باشد ولی عفت عمومی را جریحه دار نماید فقط بهحبس از ده روز تا دو ماه یا تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد».
با این معنا، هیچ کس نمی تواند در ملاعام به راحتی برای حمل مشروبات الکلی اقدام کند. حمل و نگهداری مشروبات الکلی در هر دو حالت از نظر قانون جرم محسوب شده و با فرد خاطی برخورد خواهد شد.
برای نمونه اگر فردی با استفاده از وسیله نقلیه خود به حمل مشروبات الکی مبادرت کند، با استناد به ماده 702 قانون مذکور به سه تا شش ماه حبس به همراه 74 ضربه شلاق محکوم می شود. علاوه بر این موارد وسیله نقلیه او به نفع دولت نیز ضبط می شود.
البته در صورتی که وسیله نقلیه به نام کس دیگری باشد و فرد خاطی تنها از آن استفاده نامتعارف داشته، کسی که جرم را مرتکب شده، جریمه ای معادل با قیمت آن وسیله نقلیه را پرداخت خواهد کرد. به خاطر داشته باشید که مبادرت به ساخت مکانی برای تولید مشروبات الکلی نیز مجازات مربوط به خود را در پی دارد.
مجازات دایر کردن محلی برای ساخت مشروبات الکی
در نظر داشته باشید که وقتی حمل و نگهداری مشروبات الکی با مجازات قانونی همراه است، حتما ساخت و تولید آن نیز در محلی مشخص، موجب پیگرد قانونی خواهد شد.
این موارد در ماده های 703 و 704 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی بررسی شده اند. ماده 703 اذعان دارد که «هر کس مشروبات الکلی را بسازد یا بفروشد یا در معرض فروش قرار دهد یا از خارج وارد کند یا در اختیار دیگری قرار دهد به سه ماه تا یک سال حبس و تا 74ضربه شلاق و از یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدییا یکیا دو مورد از آنها محکوم می شود».
در ادامه ماده 704 نیز تشریح می کند که «هر کس محلی را برای شرب خمر دایر کرده باشد یا مردم را به آن جا دعوت کند به سه ماه تا دو سال حبس و 74 ضربه شلاق و یا از یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدییا هر دو آن ها محکوم خواهد شد و در صورتی که هر دو مورد را مرتکب شود به حداکثرمجازات محکوم خواهد شد».
در نهایت به خاطر داشته باشید که اگر افراد خاطی در این زمینه کارمندان دولت باشند، مجازت های مقرر برای آن ها انفصال از خدمت از یک تا پنج سال در نظر گرفته می شود.
همچنین قاچاق مشروبات الکی (بنا بر ماده 47 قانون مجازات اسلامی) از جمله مواردی است که قانون گذاران نباید در صدور حکم و اجرای مجازات آن، تعلیقی داشته باشند. مطابق با قانون قاچاق کالا، مجازات این عمل حدود 10 میلیون تومان جزای نقدی به همراه دارد.
مجازات حمل و نگهداری مشروبات الکلی شامل تخفیف یا تعلیق می شود؟
با توجه به ماده 728 قانون تعزیرات و مجازات های بازدارنده «قاضی دادگاه می تواند با ملاحظه خصوصیات جرم و مجرم و دفعات ارتکاب جرم در موقع صدور حکم و در صورت لزوم از مقررات مربوط به تخفیف، تعلیق و مجازات های تکمیلی و تبدیلی از قبیل قطع موقت خدمات عمومی حسب مورد استفاده نماید».
مجازات کسی که به صورت علنی در خیابان مشروب می خورد چیست؟
بر حسب ماده 701 قانون مذکور مجازات این فرد حد شرعی شرب خمر به همراه 2 تا 6 ماه حبس تعزیزی است.
برای شکایت از جرم حمل و نگهداری مشروبات الکی چه باید کرد؟
ابتدا از جرم صورت گرفته مطمئن شوید. شما باید مدارک لازم را برای اثبات ادعای خود در دست داشته باشید. سپس با مراجعه به نزدیک ترین دفتر خدمات الکترونیک قضایی، شکایت خود را در این زمینه ثبت کنید.