شکایت مهریه بعد از طلاق چگونه است؟

مهریه مالی است که به زن تعلق دارد و در سند نکاح، مرد متعهد به پرداخت آن می شود. مهریه می تواند پول نقد، سکه یا هر مالی که ارزش اقتصادی دارد، باشد.

به دلیل اینکه مهریه دینی بر عهده زوج است، زوجه هر زمانی که بخواهد می تواند آن را طلب کند، اما گاهی شراط زندگی برای زوجه آن قدر سخت می شود که ترجیح می دهد طلاق بگیرد و بعد از طلاق، مهریه خود را مطالبه کند.

مهریه چیست؟

به موجب ماده   1082 قانون مدنی مهریه مالی است که به مجرد عقد نکاح، زن مالک آن می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. ممکن است بپرسید چطور می توان مهریه را دریافت نمود؟ در پاسخ باید گفت که مهریه به دو شکل در سند نکاح درج می گردد. مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه.

رایج ترین نوع مهریه مهریه عندالمطالبه است، به این معنا که هر زمانی که زوجه مهریه خود را مطالبه کند، زوج مکلف به پرداخت آن است. مهریه عندالاستطاعه به معنای این است که پرداخت مهریه منوط به تمکن مالی و توانایی زوج می شود.

مهریه از منظر قانون

مهریه از مهم ترین حقوق مالی زوجه است که قانون گذار مواد متعددی را در خصوص احکام آن بیان کرده است. در این قسمت قصد داریم به مهم ترین احکام آن بپردازیم.

به موجب ماده 1083 قانون مدنی برای تادیه تمام یا قسمتی از مهر می توان مدت یا اقساطی قرارداد.

بر اساس ماده 1084 قانون مذکور: هرگاه مهرعین معین باشد و معلوم گردد قبل ازعقد معیوب بوده و یا بعد از عقد و قبل از تسلیم معیوب و یا تلف شود شوهر ضامن عیب وتلف است.

به موجب ماده 1085 قانون مذکور زن می تواند تا مهربه اوتسلیم نشده ازایفاء وظایفی که در مقابل شوهردارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود. این مورد که به اصطلاح حقوقی حق حبس نامیده می شود بیانگر این مطلب است که زن اگر مهریه اش حال باشد و تمکین عام و خاص نسبت به همسرش انجام نداده باشد، می تواند تا زمانی که مهریه اش را به صورت کامل دریافت نکرده است از انجام وظایف خود خودداری کند.

مطلب مهمی که بسیار مورد سوال است این است که اگر مهریه در سند نکاح درج نشده باشد و بعد از مدتی بین زوجین اختلاف حادث شود، آیا زوجه می تواند مبلغی را به عنوان مهریه بگیرد؟

ماده 1087 قانون مدنی به این سوال پاسخ می دهد. در این ماده مقرر شده است که اگر در نکاح دائم مهر ذکر نشده یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح صحیح است و طرفین می توانند بعد از عقد مهر را به تراضی معین کنند و اگرقبل از تراضی بر مهر معین بین آن ها نزدیکی واقع شود زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود.

نحوه شکایت مهریه بعد از طلاق

نکته ای که در ابتدای امر لازم به ذکر است این است که زوجه برای گرفتن مهریه اش الزامی به ارائه دادخواست طلاق ندارد؛ بنابراین اگر مهریه زوجه عندالمطالبه باشد می تواند بدون مراجعه به دادگاه از همسر خود آن را مطالبه کند.

اگر زوج حاضر به پرداخت نگردید، زوجه می تواند با تنظیم دادخواست شکایت مهریه، دادخواست خود را از طریق دفاتر خدمات قضایی برای دادگاه خانواده ارسال نماید.

گاهی هم ممکن است شرایط به قدری برای زوجه سخت باشد که ابتدا تقاضای طلاق کند و بعد از طلاق اقدام به مطالبه مهریه نماید؛ بنابراین متوجه می شویم که زوجه قبل از طلاق و بعد از طلاق می تواند تقاضای مطالبه مهریه نماید.

مراجع صالح برای شکایت مهریه

با توجه به آنکه مهریه، دین مالی مستند به سند رسمی است. زوجه برای مطالبه آن علاوه بر دادگاه خانواده می تواند به دوایر اجرای ثبت هم مراجعه نماید.

ممکن است بپرسید کدام مرجع برای مطالبه مهریه مناسب تر است؟ لازم به ذکر است که هر کدام این مراجع ویژگی ها و تشریفات مربوط به خود را دارد. به عنوان مثال اجرای ثبت به لحاظ روند رسیدگی کوتاه تر و به لحاظ هزینه دادرسی، هزینه کمتری نسبت به دادگاه اخذ می کند، اما این معنای این نیست که مطرح کردن دعوای مطالبه مهریه در دادگاه خانواده بی فایده است.

از مهم ترین مزیت مزرح کردن شکایت در دادگاه خانواده می توان به مطالبه مهریه مطابق با نرخ روز اجرای حکم اشاره کرد در حالی که در اجرای ثبت نرخ روز اجرا ملاک نیست و تنها بر اساس نرخ روز مطالبه و درخواست زوجه محاسبه انجام می شود. به همین موضوع در تبصره ماده 1082 قانون مدنی هم اشاره شده است.

به بیان آن که چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تأدیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.

چه مقدار مهریه می توانم از شوهرم بگیرم؟

میزان مهریه کاملا توافقی است. زوجین می توانند با تراضی و توافق یکدیگر مبلغ آن را معین کنند.

گاهی پیش می آید که طرفین اختیار تعیین مهریه را به دیگری می دهند. حال اینکه در این موارد مهریه چگونه و چه میزان تعیین می شود قانون مدنی به آن پاسخ می دهد.

به موجب  ماده 1089 اگر اختیار تعیین مهربه شوهر یا شخص ثالثی داده شود، در این صورت شوهر یا شخص ثالث می تواند مهر را هر قدر بخواهد معین کند و بر اساس ماده 1090 اگر اختیارتعیین مهر به زن داده شود زن نمی تواند بیشتر از مهرالمثل معین نماید

علت آن که زوجه نمی تواند بیشتر از مهرالمثل، مهریه تعیین کند این است که چون مهریه حق مالی اوست و ذینفع محسوب می شود، ممکن است میزان آن را بسیار بالا تعیین کند.

همچنین جالب است بدانید که با توجه به پرونده هایی که اخیرا با افزایش طلاق در محاکم تشکیل شده است.

قانون گذار جهت حمایت از مردان و جلوگیری از زندانی شدن آن ها در ماده 22 قانون حمایت خانواده مقرره ای را تصویب کرده است که زوج را تنها برای نپرداختن 110 سکه می توان بازداشت کرد و برای میزان بیشتر از آن زوجه باید ملائت و استطاعت مال او را ثابت کند.

بدین بیان که « هرگاه مهریه در زمان وقوع عقد تا یکصد و ده سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول مقررات ماده (2) قانون اجرای محکومیت های مالی است.

چنانچه مهریه، بیشتر از این میزان باشد در خصوص مازاد، فقط ملائت زوج ملاک پرداخت است. رعایت مقررات مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز کماکان الزامی است.»

آیا می توان بعد از طلاق مهریه را اخذ کرد؟

بعد از شروع کشمکش و مشکلات زندگی، معمولا دغدغه خانم ها این است که چطور مهریه ام را بگیرم؟ آیا می توانم بعد از طلاق هم مهریه ام را بگیرم؟ برای گرفتن مهریه قانونگذار شرایطی را در نظر گرفته است که در صورت محقق شدن، زوجه می تواند مهریه خود را بگیرد. در این بخش قصد بررسی این شرایط را داریم.

به موجب ماده 1092: هرگاه شوهرقبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد زن مستحق نصف مهرخواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلا داده باشد حق دارد مازاد از نصف را عینا یا مثلا یا قیمتا استردادکند.

ماده 1093: هرگاه مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زن خود را طلاق دهد. زن مستحق مهرالمتعه است و اگر بعد از آن طلاق دهد مستحق مهرالمثل خواهد بود.

به موجب این دو ماده می توان فهمید که ملاک دریافت مهریه کامل بعد از طلاق، تحقق نزدیکی بین زوجین است. البته اگر مهر در عقد ذکر نشده باشد و شوهر قبل از نزدیکی و تعیین مهر زن خود را طلاق دهد، زن با زهم می تواند بعد از طلاق مهریه بگیرد، اما میزان آن متفاوت است.

مدارک لازم برای گرفتن مهریه بعد از طلاق

برای گرفتن مهریه بعد از طلاق چه در دادگاه خانواده و چه در اجرای ثبت باید مدارکی را ارائه کند. این مدارک به شرح زیر است.

• ارائه مدرک شناسایی از جمله کارت ملی و شناسنامه
• سند نکاح و حکم طلاق

نجوه شکایت مطالبه مهریه بعد از طلاق

مطمئنا شما هم این عبارت را شنیده اید که اموالش را توقیف می کنم و مهریه ام را می گیرم. با توجه به اینکه معمولا بعد از طرح شکایت مطالبه مهریه آقایان ادعای ناتوانی مالی و اعسار می کنند.

در این مواقع خانم ها که در طول مدت زندگی از اموال زوج با خبر هستند با مراجعه به دادگاه یا اجرای ثبت تقاضای توقیف اموال او را می کنند. لازم به ذکر است که موضوع به سادگی آنچه که تصور می کنید، نیست.

معرفی اموال و توقیف آن هم شرایط و تشریفاتی دارد. به عنوان مثال در خصوص اینکه چه اموالی را می توان توقیف کرد و چه اموالی را نمی توان توقیف کرد. همچنین اینکه تا چه میزان می توان مال زوج را توقیف کرد، مباحثی است که محل بحث مقاله نیست.

هزینه مطالبه مهریه بعد از طلاق

برای ثبت هر شکایتی ناگزیر به پرداخت مبلغی تحت عنوان هزینه های رسیدگی و دادرسی هستید. با توجه به اینکه در کدام مرجع قصد ثبت شکایت خود را دارید این هزینه متفاوت است.

اگر قصد ثبت دادخواست مطالبه مهریه در دادگاه خانواده را دارید، هزینه آن هر ساله به موجب سازمان برنامه و بودجه مشخص می شود. اگر قصد طرح شکایت برای مطالبه مهریه در اجرای ثبت دارید باید معادل 5 درصد هزینه های اجرایی را بپردازید.

نقش وکیل در شکایت مهریه بعد از طلاق

همانطور که پیش تر هم بیان شد معمولا آقایان راضی یا حاضر به پرداخت مهریه نمی شوند. علت آن هم متفاوت است. برخی به دلیل لج و لجبازی و برخی هم به دلیل اینکه واقعا استطاعت مالی ندارند.

از این رو زوجه ای که شکایت مطالبه مهریه را مطرح کرده است، اگر اطلاعات و تخصص حقوقی نداشته باشد ممکن است بسیار در روند دادرسی و آمد و شدهای مکرر آسیب ببیند. بعضا ممکن است حتی موفق به اخذ حق خود و دریافت مهریه هم نشود.

حضور یک وکیل توانمند و حاذق که سال ها در پرونده های خانواده کار کرده است می تواند نقش مهم و پررنگی را در احقاق حق و جلوگیری از تضییع آن داشته باشد. برای اینکه نقش وکیل را در پرونده مطالبه مهریه درک کنید، مثالی را میزنیم.

فرض کنید شما به عنوان زوجه بعد از جاری شدن صیغه طلاق، قصد دریافت مهریه خود را دارید. در این مورد ممکن است سوالات بسیاری برایتان پیش آید که اصلا کدام مرجع بهتر می تواند به خواسته من رسیدگی کند؟ چه مالی از شوهرم را به دادگاه معرفی کنم؟ آیا مال معرفی شده شرایط توقیف را دارد؟ پاسخ تمام این سوالات را یک وکیل حرفه ای و حاذق در زمینه خانواده به شما می دهد.

تجربه کاربران در شکایت مهریه بعد از طلاق

در این قسمت قصد داریم، تجربه برخی کاربران را که بعد از طلاق مهریه گرفته اند و یا سوالاتی در این زمینه دارند با شما مطرح کنیم.

سلام من دو ساله جدا شدم، نزدیک یک سال و‌ نیم زندگی کردم ولی چون همسرم مشکل داشت باکره بودم موقع جدا شدن. آیا الان می توانم مهریه ام را درخواست کنم؟

سلام من سال 1397 به صورت توافقی از همسرم جدا شدم، بعد از طلاق توانستم، 120 میلیون مهریه ام را بگیرم.

سلام. من و همسرم طلاق توافقی گرفتیم و همسرم مهریه‌ اش رو بخشیده. آیا بعد از صدور حکم طلاق (قبل از اجرای حکم) امکان به اجرا گذاشتن مهریه وجود داره؟

ممکن است شما هم سوالات مشابهی داشته باشید، می توانید با وکیل خانواده در میان بگذارید تا در آن مورد راهنمایی شوید.

هزینه مطالبه مهریه بعد از طلاق چقدر است؟

با توجه به مرجعی که شکایت خود را ثبت می کنید هزینه ها متفاوت است. اگر قصد طرح شکایت در دادگاه خانواده دارید، هزینه ثبت شکایت هر ساله متفاوت است. اگر قصد شکایت در دایره اجرای ثبت اسناد رسمی دارید، هزینه اجرا معمولا معادل 5 درصد حق الاجرا است.

مدارک لازم جهت ثبت شکایت طلاق چیست؟

ارائه مدرک شناسایی از جمله کارت ملی و شناسنامه و سند نکاح و حکم طلاق از جمله مدارک مورد نیاز برای ثبت شکایت طلاق است.