شکایت از کارفرما چگونه است؟

یکی از موضوعات بسیار مهم در حقوق کار روابط میان کارگر و کارفرما است که قانونگذار شرایط ویژه ای را برای این گونه در نظر گرفته است. در محیط کار، کارگر و کارفرما در قبال هم از یک سری وظایف قانونی برخوردار هستند که در محیط کار اگر این شرایط به خوبی اجرا شوند، یقینا مشکل حقوقی خاصی برای طرفین به وجود نمی آید.

به طور مثال کار فرما باید در موعد مقرر حقوق کارگر را به طور کامل پرداخت کند و در مقابل کارگر نیز باید امور محول شده را به بهترین شکل ممکن انجام دهد.

برای شروع هر پروژه ای ابتدا بین کارگر و کارفرما قراردادی منعقد می شود که طرفین ملزم به رعایت مفاد قرارداد می باشند.

در صورت عدم رعایت موارد مندرج در قرارداد، به لحاظ قانونی هریک این اختیار را دارند تا از طریق مراجع ذی ربط موضوع را پیگیری کنند.

در واقع اگر کارگر به دلایل مختلف از کارفرما رضایت نداشته و شرایط لازم در این زمینه فراهم باشد، امکان شکایت برای وی وجود دارد. به هر حال در قانون شرایطی برای کارگران در نظر گرفته شده تا بتوانند از کارفرما طرح شکایت کنند و مراجع صالح به این گونه شکایات رسیدگی می کنند.

در صورتی که بین کارگر و کارفرما اختلافاتی حاصل شود، اصولا به روش مسالمت آمیز این مشکل حل و فصل می شود و نیازی به شکایت قانونی نیست.

اما اگر کارگران از نحوه عملکرد کارفرمایان در قبال پرداخت دستمزد و مزایا ناراضی باشند، می توانند شکایت یا اعتراض خود را از طریق مرجع حل اختلاف پیگیری کنند.

البته شکایت قانونی تنها برای کارگران پیش بینی نشده است، بلکه کارفرمایان نیز در صورت عدم رضایت از نیروی کار خود می توانند شکایت کنند.

لازم به ذکر است که دعاوی بین کارگر و کارفرما از طریق نمایندگان قانونی آن ها مورد پیگیری قرار می گیرد و باید تشریفات و ضوابط قانونی برای طرح شکایت قانونی رعایت شود.

گاهی اوقات اختلافات کارفرما و نیروی کار به قرارداد کاری منعقد شده میان آن ها بستگی دارد و به همین جهت طرفین باید نسبت به مفاد قرارداد آگاه باشند. عوامل و دلایل مختلفی می تواند درمورد شکایت از کارفرما دخیل باشد که در ادامه مطلب توضیحات بیشتری در این زمینه خواهیم داد.

دلایل شکایت از کارفرما

اگر کارفرما وظایف قانونی خود را به خوبی انجام ندهد، این امکان برای کارگران وجود دارد تا از طریق مراجع قانونی شکایات خود را مطرح کنند.

در مواردی شاهد این موضوع هستیم که کارفرمایان دستمزد کارگران را با تاخیر انجام می دهند که در حال حاظر نیز این مشکل همچنان در کشورمان وجود دارد.

در واقع بسیاری از کارگران در نقاط مختلف ایران همچنان بعد از گذشت چندین ماه حقوق و مزایا خود را دریافت نکردند که این مسئله می تواند ناشی از اهمال یا کوتاهی کارفرمایان در پرداخت دستمزد باشد.

البته گاهی اوقات به دلیل ورشکسته شدن کارفرمایان چنین مشکلاتی برای کارگران به وجود می آید. دلایلی که می تواند منجر به شکایت از کارفرما شود به شرح زیر می باشد:

تاخیر در پرداخت دستمزد و حقوق

یکی از موارد رایج طرح شکایت علیه کارفرمایان، تاخیر در پرداخت دستمزد کارگران می باشد. در مواردی ممکن است کارفرما به مدت چند ماه حقوق کارگران خود را پرداخت نکرده باشد که به همین جهت زمینه شکایت را فراهم می کند.

درصورت وجود شرایط قانونی این امکان برای کارگران وجود دارد تا به خاطر تاخیر در پرداخت دستمزد، قرارداد کار را یک طرفه فسخ کنند و نیازی به رضایت کارفرما نمی باشد.

عدم پرداخت دستمزد کارگران

گاهی اوقات ممکن است کارفرما قصدی برای پرداخت حقوق به کارگران نداشته باشد و صرفا تعدادی نیروی کار برای انجام یکسری کار های ضروری در مدت زمان مشخصی استخدام می کند. در این شرایط باز هم کارگران می تواند علیه کارفرمایان شکایت کنند.

رفتار نامناسب با کارگران

از دیگر موارد طرح شکایت علیه کارفرما، رفتار نامناسب آن ها با نیرو کار است. به این صورت که اگر کارگر در حین کار با رفتار نامناسب کارفرما موجه شد، می تواند از او شکایت کند.

در واقع کارفرمایان حق هیچ گونه بی احترامی و انجام رفتار ناشایستی را با نیرو کار خود ندارند و در صورت بروز چنین رفتار هایی، موضوع شکایت به هیئت حل اختلاف ارجاع داده می شود.

مرجع صالح به رسیدگی شکایت از کارفرما

در صورتی که کارفرما مرتکب انجام تخلفاتی در محیط کار شد، کارگر می تواند از او شکایت قانونی کند.

حال سوالی اساسی اینجاست که اگر کارگر قصد شکایت از کارفرما را داشته باشد، باید به کدام مرجع مراجعه کند؟ یا کدام مرجع قانونی صلاحیت رسیدگی به دعاوی میان کارگر و کارفرما را دارد؟ مرجع صالح به رسیدگی شکایت از کارفرما در قانون کار پیش بینی شده است و پیگیری های لازم از طریق این مراجع صورت می گیرد.

ماده 157 قانون کار به مراجعی که درمورد حل اختلافات میان کارگر و کارفرما صلاحیت دارند، اشاره می کند که در این زمینه بیان می کند: « « هرگونه اختلاف فردی بین کارفرما و کارگر یا کارآموز که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار، قرارداد کاراموزی، موافقت نامه های کارگاهی یا پیمان های دسته جمعی کار باشد، در مرحله اول از طریق سازش مستقیم بین کارفرما و کارگر یا کارآموز یا نمایندگان آن ها در شورای اسلامی کار صورت می گیرد. در صورتی که شورای اسلامی کار در کارگاهی نباشد، از طریق انجمن صنفی کارگران یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما حل و فصل خواهد شد و در صورت عدم سازش از طریق هیات های تشخیص و حل اختلاف به ترتیب آتی رسیدگی و حل و فصل خواهد شد.»

مطابق ماده مزبور، درصورتی که بین کارگر و کارفرما اختلافی باشد، در شورا اسلامی کار به آن رسیدگی می شود.

در وهله اول همواره سعی می شود تا از طریق صلح و سازش اختلاف کارگر و کارفرما حل و فصل شود که معمولا بسیاری از شکایات کارگران از این طریق به نتیجه مناسب می رسند.

اگر شورای اسلامی کار تحت هر شرایطی وجود نداشته باشد، رسیدگی به شکایت از کارفرما از طریق انجمن صنفی کارگران یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما صورت می گیرد. اگر مشکلات و مسائل قانونی کارگران و کارفرمایان به روش مسالمت آمیز برطرف نشود، مرجع بعدی رسیدگی، هیات های تشخیص و حل اختلاف می باشند.

در حالت کلی اگر اختلافات بین کارگر و کارفرما از طریق مراجعی مانند شورای اسلامی کار یا نمایندگان قانونی آن ها حل و فصل نشود، هیات های تشخیص و حل اختلاف صالح به رسیدگی شکایت از کارفرما خواهند بود.

لازم به ذکر است که دعاوی بین کارگر و کارفرما در هر دو مرحله بدوی و تجدید نظر قابل رسیدگی است. بدین معناست که اگر رای صادره از سوی مرجع بدوی مورد پذیرش هر کدام از طرفین دعوا نباشد، می توانند نسبت به آن اعتراض کنند تا در مراجع تجدید نظر مجددا رسیدگی به عمل آید.

رسیدگی به شکایات کارفرما در هیئت های تشخیص و حل اختلاف به صورت تخصصی انجام می شود و بعد از بررسی های لازم تصمیم نهایی اتخاذ می شود. به همین جهت رسیدگی به این گونه شکایات کمی زمانبر است و شاکی تا اعلام رای قطعی باید مدت زمان مشخصی منتظر بماند.

رای وحدت رویه درمورد مرجع صالح به رسیدگی شکایت از کارفرما

رای وحدت رویه شماره 757 مصوب 29/01/1396 هیات عمومی دیوان عالی کشور در خصوص مراجع صالح رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما صادره شده است که به شرح زیر می باشد:

« نظر به این که مطابق ماده ١۵٧ قانون کار، رسیدگی به هرگونه اختلاف فردی بین کارفرما و کارگر که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار باشد، در صلاحیت هیات های تشخیص و حل اختلاف قرار داده شده است؛ بنابراین، چنانچه دعوای دیگری غیر از آنچه که در ماده مذکور به آن ها تصریح شده، بین اشخاص مذکور در فوق مطرح شود، رسیدگی به آن با توجه به اصل یکصد و پنجاه و نهم قانون اساسی که دادگاه های دادگستری را مرجع تظلمات و شکایات قرار داده، از صلاحیت هیات های مورد اشاره خارج و در صلاحیت دادگاه های دادگستری خواهد بود. بر این اساس، به نظر اکثریت قریب به اتفاق اعضای هیات عمومی، رأی شعبه دهم دیوان عالی کشور که دعوی مطالبه خسارت تأخیر تأدیه محکوم به رأی هیات تشخیص اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی را در صلاحیت دادگاه دانسته، صحیح و قانونی است. این رأی طبق ماده ۴٧١ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عالی کشور، دادگاه ها و سایر مراجع اعم از قضایی و غیر آن لازم الاتباع است.»

منظور از رای وحدت رویه مذکور این است که اگر اختلافات میان کارگر و کارفرما در ارتباط با موضوع ماده 157 قانون کار نباشد، رسیدگی به شکایات طرفین توسط شورای اسلامی کار یا هیات های تشخیص و حل اختلاف صورت نمی گیرد.

به عبارت دیگر اگر شکایت مطرح شده از کارفرما ارتباطی با محیط کار نداشته باشد و خارج از قواعد مندرج در قانون کار باشد، مراجع مزبور در این زمینه صلاحیت قانونی برای رسیدگی ندارند.

به طور مثال اگر کارفرما در محیط کار مرتکب جرمی علیه کارگر شود، رسیدگی به شکایت شاکی در مراجع قضایی انجام می گیرد و دیگر در هیات های حل اختلاف کارگر و کارفرما رسیدگی نمی شود.

شکایت از کارفرما بابت حقوق و دستمزد

همانطور که ذکر شد، یکی از دلایل شکایت از کارفرما، تاخیر در پرداخت دستمزد و حقوق کارگران می باشد. درواقع کارگر در ازای کاری که انجام می دهد، مستحق دریافت میزان درآمد مشخصی است که باید از جانب کارفرما به خوبی رعایت شود.

در قرارداد کار مواردی مانند میزان حقوق کارگر، زمان و تاریخ شروع و پایان کار و مواردی از این قبیل درج می شود که طرفین ملزم به رعایت مفاد قرارداد می باشند.

مطابق قانون، کارگر می تواند بابت تاخیر در پرداخت حقوق و مطالباتی که از کارفرما دارد، به اداره کار مراجعه کند. در این صورت باید دادخواست متناسب با موضوع شکایت تنظیم شود و در اختیار مرجع صالح قرار گیرد.

به همین جهت شاکی ابتدا باید مدارک لازم مانند سوابق بیمه و سایر مستندات را به همراه دادخواست مربوطه به اداره کار تقدیم کند. سپس گواهی سازش به کارگر داده می شود تا از طریق مسالمت آمیز اختلاف او با کارفرما حل شود.

جلسه سازش تقریبا به مدت دو هفته تشکیل می شود که اگر اختلافات آن ها حل و فصل نشد، رای مقتضی صادر می شود.

طرفین در مهلت قانونی می توانند اعتراض خود را نسبت به رای صادره اعلام کنند که در این صورت نامه به شورای حل اختلاف می رود و طرفین حاضر دلایل و مستندات خود را ارائه می نمایند و در نهایت رای قطعی صادر می گردد.

بعد از صدور رای قطعی اگر کارفرما تحت هر شرایطی مطالبات کارگران را پرداخت نکند، در این صورت پرونده به دادگاه حقوقی واحد اجرای احکام فرستاده می شود. در این صورت دادگاه ظرف مدت 10 روز به کارفرما فرصت می دهد تا دستمزد و حقوق کارگران را پرداخت کند.

اگر اقدام خاصی از سوی کارفرما در مهلت تعیین شده صورت نگرفت، از دارایی و صورت حساب وی به منظور توقیف اموال اخذ می شود تا از این طریق مطالبات کارگران پرداخت شود. لازم به ذکر است که علاوه بر اموال کلیه حساب های بانکی کارفرما نیز توقیف می شود تا امکان دسترسی به صورت حساب های مالی وی تحت هیچ شرایطی وجود نداشته باشد.

راه حل مناسب برای شکایت از کارفرما

قاعدتا برای طرح هر گونه دعاوی اعم از حقوقی و کیفری، استفاده از وکیل می تواند کمک زیادی به شاکی کند. اما در مواقعی ممکن است دسترسی به وکیل به دلایل مختلف امکان پذیر نباشد که در این صورت راه حل مناسب برای طرح شکایت از کارفرما، بهره مندی از مشاوره های تخصصی حقوقی سایت شکایت 24 است.

ما در شکایت 24 با داشتن تیمی از وکلای دادگستری مجرب و مطلع و کارشناسان حقوقی آگاه، قادر هستیم تا خدمات مشاوره‌ ای در حوزه شکایت از کارفرمایان را در اختیار شما بگذاریم.

مشاوره حقوقی برای شکایت از کارفرما

اگر در خصوص نحوه پرداخت دستمزد و حقوق یا به واسطه انجام تخلفی خاص از سوی کارفرما قصد شکایت از او را دارید، راه حل مناسب برای شما استفاده از خدمات و سرویس های متنوع سامانه شکایت 24 می باشد که می توانیم شما را در تمام مراحل شکایت راهنمایی کنیم.

اصولا طرح شکایت از کارفرما از طریق مراجع قانونی، کمی زمانبر و نیازمند رعایت یکسری موارد قانونی است که بدون بهره گیری از کارشناسان و مشاوران حقوقی مجرب عملا روند رسیدگی را دشوار می کند.

سامانه شکایت 24 با بهره مندی از مشاوران و کارشناسان مجرب و متخصص در امور حقوقی و کیفری و ارائه خدماتی نظیر مشاوره های تخصصی حقوقی، می تواند شما را در تمامی مراحل ثبت شکایت یاری نماید. در صورتی که قصد شکایت از کارفرما را دارید، بهتر است قبل از هر اقدام حقوقی از خدمات این سامانه بهره مند شوید.

چه مراجعی به شکایت از کارفرمایان رسیدگی می کنند؟

اختلافات میان کارگر و کارفرما ابتدا در شورای اسلامی کار از طریق صلح و سازش حل و فصل می شود. در غیر اینصورت شکایات مطرح شده به هیات تشخیص و حل اختلاف ارجاع داده می شود.

اگر کارفرما در محیط کار به کارگر توهین کند، آیا امکان طرح شکایت در مراجع قضایی وجود دارد؟

بله، با توجه به این که توهین در قانون جرم تلقی شده امکان طرح شکایت کیفری از کارفرما بابت چنین رفتاری از وی وجود دارد.

در صورت ارتکاب جرم توسط کارفرما، آیا رسیدگی به آن در صلاحیت هیات تشخیص و حل اختلاف می باشد؟

خیر، اگر کارفرما مرتکب جرمی علیه کارگر شود، رسیدگی به آن در صلاحیت هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما نمی باشد و ابتدا در دادسرا محل وقوع جرم مورد بررسی قرار می گیرد.

رایج ترین دلیل شکایت از کارفرما در چه زمینه ای می باشد؟

عمدتا شکایات مطرح شده از کارفرما به دلیل تاخیر در پرداخت دستمزد و حقوق کارگران می باشد.