یکی از نگرانی‌های مهم بسیاری از مصرف کنندگان در این اوضاع نابه‌سامان اقتصادی، افزایش کالاها و اجناس تقلبی و بی‌کیفیت در بازارهای کشورمان است.
با عنایت به حجم بالای کپی کاری و همچنین ورود کالاهای متعدد و متنوع از کشور چین به داخل ایران، کالای بی‌کیفیت و تقلبی در اغلب بازارها، همچون بازار لوازم خانگی، بازار قطعات یدکی خودرو، بازار محصولات آرایشی، بهداشتی و آرایشی و بسیاری دیگر از بازارهای عمده و خرده فروشی در سطح شهر زیاد شده است.
عرضه کالاهای تقلبی یا کالاهای مشابه و سوء استفاده از ناآگاهی و کم توجهی خریداران و مصرف کنندگان، سود زیادی را برای فروشندگان این کالاها به همراه آورده است. اما از آن طرف به علت کیفیت بسیار پایین، در نهایت برای مصرف کنندگان مشکل ساز می‌گردد.
کالاها و تجهیزات تقلبی از لحاظ شکل و شمایل، هیچ تفاوت خاصی با کالای اصلی ندارد اما به هیچ عنوان نمی‌توان کیفیت آن‌ها را با کالاهای اصلی مقایسه کرد.
با توجه به اینکه همه روزه ورود کالاهای تقلبی خصوصا از مبدا چین به بازار ایران در حال افزایش است، باید گفت که تنها راه مقابله با اینگونه کالاها افزایش سطح تشخیص کالای تقلبی از اصلی است.
از آن جایی که بیشتر تولیدکنندگان معتبر دنیا دارای وبسایت هستند و اطلاعات متنوعی را از کالاهای تولیدی خود از طریق همین وبسایت در اختیار مصرف کننده می‌گذارند، یکی از روش‌های تشخیص کالاهای تقلبی از اصل این است که قبل از خرید هر کالایی، آن را در وب سایت شرکت تولید کننده مورد بررسی قرار دهید.
تدلیس در معاملات و مجازات آن
کم اظهاری در کالاها، نسبت دادن وصف اشتباه به کالا و همچنین توسل به وسایل متقلبانه یا ادعاهای متقلبانه نسبت به موضوع مورد نظر نیز تخلف کرده و حتی گاها جرم محسوب می‌شود.
اگر فردی ادعای متقلبانه‌ای را در فعالیت‌های شغلی خود به کار گیرد، بر اساس قانون مشمول مجازات خواهد شد.
به عنوان مثال گاهی ممکن است شما در یک قرارداد خرید کالا، قصد خرید خودکار از نوع روان‌نویس را داشته باشید و این کالا با همین اوصاف در قرارداد ذکر گردد، اما در نهایت فروشنده کالا به شما خودکاری ساده را تحویل نماید، در حالی که شما پول روان نویس را به ایشان پرداخت کرده‌اید، این بیانگر قراردادی متقلبانه و نسبت دادن وصف اشتباه به کالا می‌باشد و از لحاظ قانونی تخلف محسوب می‌گردد و در قانون مدنی در مواد 438 تا 440 با عنوان تدلیس در معاملات از آن نام برده شده است.
منظور از عنوان تدلیس در معاملات، نسبت دادن وصف کاملا اشتباه به یک کالاست و البته در خصوص تدلیس در معاملات باید به این نکته توجه نمود که عملیات متقلبانه باید قبل از قرارداد صورت گرفته باشد و در صورتی که پیش از انعقاد قرارداد عملیات تقلب و تدلیس انجام شده باشد، شخصی که فریب خورده، قادر خواهد بود قرارداد را فسخ نماید.
حتی برخی از حقوقدانان پا را فراتر گذاشته و تدلیس و تقلب در معامله را با محقق شدن شرایطی، مشمول عنوان کلاهبرداری می‌دانند که قانونگذار نیز برای این جرم در قانون تشدید مجازات کلاهبرداری، مجازات یک تا ۷ سال حبس و جزای نقدی معادل مال اخذ شده را در نظر گرفته است.
اما قانونگذار در قوانین دیگر درخصوص کالاها و اجناسی که در جامعه جنبه استفاده عمومی دارند مقررات خاصی را وضع کرده است که از آن جمله می‌توان به ماده ۴ قانون تعزیرات حکومتی در خصوص کم فروشی کالا و خدمات اشاره کرد.
قانونگذار در قانون تعزیرات حکومتی برای کم فروشی مجازات‌هایی از جمله: جریمه، اخطار، قطع تمام یا برخی از خدمات دولتی، تعطیلی موقت، لغو پروانه و موارد دیگر را قرار داده است.
البته چنانچه در اثر ادعای کذب طرف معامله و تقلب وی، خسارت جانی یا مالی به خریدار وارد گردد، فروشنده دارای مسئولیت کیفری تام خواهد بود و علاوه بر اعمال مجازات معین شده، باید خسارت متضرر را نیز جبران کند.
آیا برای طرح شکایت از فروشنده جنس تقلبی باید هزینه پرداخت کرد؟
به موجب ماده ۲۲ قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان، کلیه تخلفات صنفی در سازمان تعزیرات حکومتی رسیدگی می‌گردد. در این صورت طرح شکایت از اصناف متخلف، اگر از طریق سازمان تعزیرات حکومتی و اتحادیه‌های اصناف انجام شود هزینه خاصی ندارد.
اما در صورتی که بخواهید برای فروش کالای تقلبی از طریق مراجع قضایی دادگستری اقدامات خود را پیگیری و طرح شکایت نمایید، باید شکایت خود را در دفاتر خدمات قضایی ثبت کنید و مطابق با تعرفه‌های سالانه هزینه ثبت شکایت را پرداخت کنید.
توصیه می‌گردد در صورتی که هزینه بالایی برای خرید کالا و تجهیزات پرداخت کرده اید مراتب را از طریق مراجع قضایی پیگیری کنید.
مجازات فروش کالاهای تقلبی به قیمت کالای اصلی
فروش بیشتر کالاهای تقلبی در اغلب کشورهای دنیا جرم است و در ایران نیز فروش کالاهای تقلبی جرم‌انگاری گردیده است و قانون نیز برای اشخاصی که کالای تقلبی را به مردم می فروشند مجازاتی را تعیین نموده است.
اگر کسی کالای تقلبی را به جای کالای اصل به مشتری بفروشد و فروشنده کالا به این موضوع علم و اطلاع داشته باشد، علاوه بر جبران خسارت وارده به خریدار به حبس و جزای نقدی نیز محکوم خواهد شد.
گاهی اوقات نیز برخی از شرکت‌ها و تولیدکنندگان داخلی برای اینکه محصولات خود را به راحتی به فروش برسانند، اغلب آن‌ها را شبیه تولیدات خارجی تولید و به بازار عرضه می‌کنند و برچسب‌ها مارک‌های آن را از برندهای معروف نمونه برداری می‌کنند.
در این شرایط مراجع ذیصلاح در صورت دریافت شکایت از چنین تولیدکنندگانی، مکلف به رسیدگی و تعیین مجازات برای آن‌ها هستند. برابر با قانون تولید کننده‌ای که چنین عملی را انجام می دهد باید سریعا تولیدات خود را در آن زمینه متوقف کرده و نسبت به کالاهای تولیدی خود اطلاع رسانی دقیق نماید. این تولید کننده در مرتبه اول ۵۰ میلیون تومان جریمه باید پرداخت نماید.
مراحل طرح شکایت از فروشندگان کالاهای تقلبی
دو روش برای طرح شکایت بر علیه فروشندگان کالاهای تقلبی در نظر گرفته شده است. در حالت اول، خریدار کالا قادر خواهد بود از طریق اتحادیه صنف مورد نظر اقدامات قانونی خود را انجام دهد و شکایت خود را تقدیم اتحادیه نماید.
برای طرح این شکایت لازم است در ابتدا خریدار رسید یا فاکتور رسمی خرید کالا یا تجهیزات را به همراه شکواییه که دارد به اتحادیه مربوطه تقدیم می‌کند.
طبق اعلام اتحادیه اصناف، در کمتر از ۱۰ روز، بازرس اصناف با استفاده از نظر کارشناسان رسمی دادگستری موضوع را رسیدگی خواهند کرد و چنانچه تشخیص دهند که فروشنده کالا تخلفی کرده است او را ملزم خواهند کرد که رضایت شاکی را به دست آورد.
در صورتی که فروشنده کالا از دستورات اتحادیه سرپیچی نماید، پرونده تخلف به مراجع بالادستی ارجاع داده خواهد شد.
در حالت دوم، اگر پرونده در اتاق اصناف یا همان اتحادیه به نتیجه نرسید خریدار می‌تواند موضوع شکایت از کالاهای تقلبی را از سازمان تعزیرات حکومتی پیگیری نماید.
در صورتی که پرونده در حدود اختیارات و صلاحیت سازمان مربوطه باشد، یک نسخه از آن به سازمان نظارت و بازرسی فرستاده خواهد شد.
این سازمان ظرف دو هفته نظر خود را به شعبه سازمان تعزیرات حکومتی اعلام خواهد کرد و بعد از دریافت مستندات لازم و نهایتا اظهارات فروشنده، حکم صادر خواهد کرد.
آیا شخصی که بدون اطلاع از تقلبی بودن کالای خود آن را می‌فروشد، قابل مجازات است؟
اگر از فروشنده‌ای که بدون علم و اطلاع از تقلبی بودن کالایی، آن را به خریداران عرضه نماید و نهایتا از او شکایت شود، باید در مرحله اول در مراجع ذیربط ثابت کند که از تقلبی بودن کالا و تجهیزاتی که فروخته هیچ اطلاعی نداشته است اما در هر حال باید کالاهای تقلبی را پس گرفته و وجهی که از خریدار دریافت کرده است را به او برگرداند.
این فروشنده نیز به موجب قانون قادر خواهد بود از ید ماقبل خود شکایت کند و خسارات خود را از او دریافت نماید. البته برابر با نظر برخی از کارشناسان امر معمولا نباید چنین اتفاقاتی رخ دهد زیرا فروشندگان باید از تولیدکنندگان معتبر اجناس و تجهیزات خود را خریداری نمایند و به عنوان فروشنده دارای جواز کسب، تجربه کافی نیز در تشخیص کالای تقلبی از اصلی داشته باشند.
به هر حال در برخی مواقع ممکن است کالا به شیوه‌ای حرفه‌ای کپی و بسته بندی شده باشد و فروشنده نیز متوجه چنین ترفندی نشود و واقعا علم به تقلبی بودن کالا نداشته باشد.
حمایت قانونگذار از خریداران کالاهای تقلبی
در کشور ایران برای حمایت از حقوق مصرف کنندگان چهار سازمان به نام‌های سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و تولید کنندگان، سازمان تعزیرات حکومتی، موسسه استاندارد و تحقیقات صنفی و همچنین سازمان بازرسی کل کشور در راستای حمایت از حقوق مصرف کنندگان فعالیت دارند و عموم مردم می‌توانند از راه‌های ارتباطی و سامانه‌های تعریف شده، شکایت خود را از کالاها و تجهیزات تقلبی به این مراجع منعکس نمایند.
برای حمایت از مصرف کنندگان قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان در ۲۲ ماده و ۱۵ تبصره به تصویب رسیده است.
مراحل طرح شکایت حقوقی یا کیفری از فروشندگان کالاهای تقلبی
- اولین گام برای طرح شکایت کیفری یا طرح دعوای حقوقی از فروشنده کالای تقلبی، مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و تنظیم یک دادخواست مطالبه خسارت یا شکواییه‌ای با عنوان کلاهبرداری، متناسب با خسارت یا جرم صورت گرفته است.
- در دادخواست باید مشخصات کامل خواهان و خوانده و عنوان دقیق خواسته درج شود و خواسته تقویم گردد. در شکواییه نیز باید مشخصات شاکی، مشتکی عنه و موضوع شکایت به طور دقیق ثبت گردد.
- دفاتر خدمات قضایی، پس از بررسی و نبود نقص، دادخواست را به دادگاه محل وقوع معامله و شکواییه را به دادسرای محل وقوع جرم ارسال خواهند کرد. دادسرای صالح، برای رسیدگی به جرایم کیفری کلاهبرداری، دادسراهای عمومی محل وقوع جرم است.
- دادگاه عمومی حقوقی پس از بررسی دادخواست و در صورت نبود نقص در آن، تاریخ رسیدگی را به خواهان و خوانده ابلاغ نموده و در زمان مقرر جلسه رسیدگی تشکیل و نهایتا رای دادگاه در موضوع خواسته که همان مطالبه خسارت از فروشنده است صادر خواهد شد.
- دادسرا، نیز پس از بررسی شکواییه، و در صورت احراز وقوع جرم، در نهایت با صدور کیفرخواست پرونده را برای صدور حکم نهایی به دادگاه کیفری صالح ارسال خواهد کرد.
- در دادسرا، بازپرس ابتدا با صدور قرار تامین مناسب متهم و یا متهمین را ملزم به حضور در دادگاه خواهد کرد و بعد از آن که مستندات و ادله شاکی و توضیحات متهم توسط بازپرس یا دادیار مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
- تحقیقات مقدماتی و ارجاع امر به کارشناسی در صورت نیاز انجام خواهد شد و بعد از انجام این مراحل دادسرا قرار خود را صادر می‌نماید.
- اگر پس از انجام تحقیقات در دادسرا، مجرمیت متهم برای بازپرس به اثبات نرسد، قرار منع تعقیب صادر شده و روند دادرسی در این مرحله به پایان خود خواهد رسید. ولی چنانچه وقوع جرم و مجرمیت متهم برای بازپرس احراز شود و همچنین متهم به اعمال مجرمانه خود اقرار نماید.
- در این حالت، دادسرا برای او قرار جلب به دادرسی صادر نموده، سپس قرار را همراه با کیفرخواست و پرونده به دادگاه ارسال می‌نماید، تا در دادگاه نیز مورد رسیدگی قرار گرفته حکم نهایی صادر گردد.
- لازم به ذکر است متهم باید در دادگاهی محاکمه شود که از لحاظ صلاحیت محلی، در حوزه قضایی محل وقوع جرم باشد و از لحاظ صلاحیت ذاتی نیز رسیدگی به این جرایم، در صلاحیت دادگاه کیفری دو خواهد بود.
- بعد از ارسال پرونده به دادگاه، قاضی دادگاه نیز ، جلسه دادرسی را در زمان مشخصی تشکیل داده و متهم و شاکی را ملزم به حضور در دادگاه مینمایند.
- اظهارات مجدد طرفین شکایت اخذ شده و بعد از بررسی اظهارات آن‌ها و مدارک ارسال شده از ناحیه دادسرا مثل نظر کارشناسی و غیره، دادگاه حکم نهایی را صادر خواهد کرد که البته قابل تجدید نظرخواهی نیز خواهد بود.
- اگر در این شرایط، مجرمیت متهم برای دادگاه احراز نگردد، دادگاه، حکم تبرئه متهم را صادر خواهد کرد. اما اگر مجرمیت متهم، نزد دادگاه ثابت شود، دادگاه او را محکوم به مجازات قانونی مقرر در مواد قانونی خواهد کرد.
شکایت از فروشگاه‌های اینترنتی و آنلاین فروشنده محصولات تقلبی
مسیرهای زیادی برای شکایت از فروشگاه‌های اینترنتی و آنلاین پیش روی شاکیان قرار دارد که از آن جمله می‌توان به طرح شکایت از طریق پلیس فتا و همچنین دادسراهای عمومی اشاره کرد.
همیشه فروشگاهی را برای خریدهای آنلاین و اینترنتی خود انتخاب کنید، که دارای نشان اعتماد الکترونیکی ایران باشد.
نماد اعتماد الکترونیکی توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت، به سایت‌هایی آنلاین و اینترنتی که صلاحیت آن‌ها از سوی این مرکز تایید شده اعطا می‌شود. این نشان، در واقع ضمانتی برای اطمینان خریداران اینترنتی به شمار می‌آید.
مسئول انجام تحقیقات جرایم اینترنتی کشور پلیس فتا است. ماهیت شکل گیری پلیس فتا، عملیاتی بوده و به صورت تخصصی نسبت به تامین امنیت در تولید و تبادل اطلاعات در فضاهای مجازی و بستر اینترنت کشور فعالیت دارد و با هدف مقابله، پیشگیری و کشف جرایم اقدامات لازم را به عمل می‌آورد.
مراجع قضایی نیز معمولا برای انجام تحقیقات خود در جرایم اینترنی، از این یگان زیر مجموعه نیروی انتظامی، استفاده می‌کنند و مبادرت به ارجاع دستورات قضایی مینمایند.
شاکیان سایت‌های اینترنتی و آنلاین فروشنده کالا و تجهیزات، که از طریق بستر اینترنت اقدام به خرید نموده و مال آن‌ها ربوده شده یا قربانی کلاهبرداری شده‌اند، قادر خواهند بود از این طریق نیز شکایت خود را در خصوص تخلفات فروشگاه‌های اینترنتی، شبکه‌های اجتماعی و وب سایت‌ها، مطرح کنند.
مدارک مورد نیاز برای طرح شکایت از فروشندگان کالاهای تقلبی
همانگونه که در ابتدای مطالب ذکر شد کلیه اسناد و مدارکی که دلالت بر تخلف صورت گرفته دارد از جمله قرارداد با فروشنده کالای تقلبی، فاکتور رسمی و رسیدهای واریز وجه باید به همراه لایحه تنظیم شده و نوع دقیق خواسته پیوست پرونده گردد و به اتحادیه یا سازمان تعزیرات یا مرجع قضایی تسلیم شود.
همانگونه که قبلا نیز ذکر شد، در طرح شکایت یا هر ادعایی، شما باید تمامی مدارک و مستنداتی را که دلالت بر حقانیت شما دارد، در صورت نیاز به مرجع مربوطه ارائه کنید و آن‌ها را به همراه لایحه دفاعیه حتما ضمیمه پرونده نمایید.
توجه داشته باشید که مطابق قانون، برای اثبات هر دعوایی از سند، اقرار، شهادت، قسامه و سوگند می‌توان استفاده کرد هر چند علم و آگاهی قضات و کارشناسان رسیدگی کننده نیز در بسیاری از پرونده ها بی تاثیر نخواهد بود.
طرح و پیگیری شکایت از فروشندگان کالای تقلبی چقدر زمان میبرد؟
امروزه با توجه به اوضاع نامناسب اقتصادی در کشور، مکررا شاهد طرح شکایت‌های متعدد از اصناف متخلف هستیم.
حجم بالایی از این شکایات معمولا در سازمان تعزیرات و اتحادیه اصناف و دادگاه‌ها، همه روزه ثبت و مورد پیگیری قرار می‌گیرد. لذا باید عنوان کرد که تخمین زمان شروع و خاتمه دعوا، متناسب با موضوع شکایت به صورت دقیق قابل پیش‌بینی نخواهد بود و انجام کارشناسی‌های متعدد در این مراحل، زمان بر شدن آن‌ها را نیز افزایش خواهد داد.
معمولا در مسائل حقوقی، حتی متبحرترین وکلای کشور با توجه به پیچیدگی‌های کار قضایی سعی می‌کنند از دادن زمان نهایی پایان کار، خودداری نمایند.
مزایای استفاده از خدمات وکلا و مشاوران دادگستری در طرح شکایت
مشاوران و وکلای دادگستری افراد با تجربه‌ای هستند که در زمینه مسائل حقوقی، دارای بینش، تخصص و آگاهی کاملی بوده و می توانند در رسیدگی به تمامی پرونده‌های حقوقی و کیفری، خصوصا موضوعات اشاره شده، گره گشای موکل خود باشند. دیدگاه و نگاه یک وکیل با تجربه به مسائل حقوقی و کیفری بسیار متفاوت است.
تنظیم دادخواست یا حتی شکواییه‌ای که شاید از نظر شما تمام جوانب احتیاطی در آن لحاظ شده باشد، بعد از مطالعه آن توسط یک وکیل یا مشاور حاذق در امور حقوقی یا کیفری، بعضا ممکن است دستخوش تغییرات بنیادین گردد. بنابراین کسب مشاوره و یا تنظیم شکایت خود را حتما به یک وکیل متخصص واگذار نمایید.
از مهم‌ترین مزایای استفاده از وکلا و مشاوران سامانه حقوقی شکایت 24: صرفه جویی در وقت و هزینه، رسیدن به نتیجه دلخواه و مطلوب در کمترین زمان ممکن، رهایی از رفت و آمدهای متوالی، وقت گیر، چالش برانگیز و استرس زا به دادگاه، تامین و حفظ حق و حقوق موکل در پروسه رسیدگی به دعاوی مربوط به قانون کار خواهد بود.
ارائه خدمات تخصصی حقوقی و پشتیبانی از آن توسط سامانه حقوقی شکایت 24
عمده مشکلات پیش آمده در مراجع حل اختلاف اصناف و دادگاه‌های عمومی و عدم موفقیت در طرح دعوا علیه فروشندگان کالاهای تقلبی، کم‌توجهی به مقررات و اصول درست تنظیم دادخواست و شکایت است که در این زمینه یا هر مورد مشابه باید از تخصص افراد متخصص بهره گرفت.
اگر در خصوص تنظیم شکایت تخصصی در هر زمینه‌ای نیاز به مشاوره حقوقی دارید یا قصد دارید تهیه و تنظیم دادخواست را برعهده کارشناسان و وکلای متخصص قرار دهید، بهترین امکان برای شما استفاده از خدمات بسیار متنوع سامانه حقوقی شکایت 24 خواهد بود.
متاسفانه بیشتر افراد جامعه ما که با مشکل حقوقی مواجه می‌شوند، در ابتدا برای رفع معضل خود به وکیل دادگستری مراجعه نمی‌کنند و همین موضوع تبعات جبران‌ناپذیری را برایشان ایجاد خواهد کرد.
اخذ وکیل در مسایل مربوطه می‌تواند کمک شایان توجهی به طرفین دعوی نماید اما به علل مختلفی شاید امکان دسترسی شما به وکیل دادگستری وجود نداشته باشد که در این شرایط استفاده از خدمات مشاوره حقوقی می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
مشاوره حقوقی از جهات مختلفی می‌تواند مزیت‌های بسیار زیادی برایتان داشته باشد که در کمترین حالت، اطلاعات حقوقی شما را در خصوص مورد مربوطه افزایش خواهد داد.
سامانه حقوقی شکایت 24 با بهره‌مندی از کارشناسان و مشاوران حقوقی و وکلای مجرب و متخصص آماده خدمات رسانی در کلیه امور حقوقی، کیفری، خانواده، اختلافات حوزه کار و روابط کارگر و کارفرما و سایر مسائل حقوقی است.
لازم بذکر است که این سایت حقوقی علاوه بر ارائه مشاوره‌های حقوقی تخصصی، در زمینه تهیه و تنظیم انواع اوراق قضایی مثل شکواییه، دادخواست، لایحه دفاعیه، اظهارنامه و مانند آن نیز خدمات رسانی می‌نماید.
در هر صورت اگر به مشاوره حقوقی نیاز پیدا کردید و یا قصد تنظیم قراردادهای کاری، شکوائیه، دادخواست، و سایر اوراق قضایی را داشتید، قبل از هر اقدام حقوقی به سامانه شکایت 24 مراجعه کنید و از خدمات متنوع این سامانه بهره‌مند شوید.
