به طور کلی، برگه جریمه یک سند برای نشان دادن نتیجه عملی است که به عنوان تخلف شناخته می شود.
اما دریافت تعداد بیش از حد این برگه ها، در مدت زمان کوتاه، می تواند جدی باشد و منجر به تعلیق گواهینامه رانندگی شود. رانندگانی که این برگه های جریمه را دریافت می کنند، اغلب این امکان را دارند که به مراکز معتبر زیر نظر راهنمایی و رانندگی رفته و به جریمه ها و مجازات ها اعتراض کنند.
آن ها را کاهش دهند یا حتی حذف کنند. برای روشن شدن این مبحث، در ادامه روند شکایت جریمه خودرو را در کنار مراکز معتبر برای این اعتراض توضیح می دهیم.
رفتار ناهنجار راننده و جریمه خودرو
هیچ وسیله ای بدون دخالت نیروی انسانی، قادر به حرکت نیست.
به همین خاطر رفتار ناهنچار راننده است که وضعیت نامناسبی را به وجود آورده و جریمه خودرو (در اصل خود راننده) را به همراه دارد.
تصادفات رانندگی یکی از مهم ترین علل مرگ و میر زودرس است و رفتار رانندگی بدون شک نقش مؤثری در ترافیک دارد.
بر اساس چندین گزارش مستند و تحقیقات متنوع، سبک رانندگی تهاجمی که با استفاده شدید و ناگهانی از وسیله نقلیه به وجود می آید، احتمال وقوع حوادث رانندگی و شدت آن ها را افزایش می دهد.
رانندگانی که این سبک رانندگی را به نمایش می گذارند زمان کمتری برای واکنش به اتفاقات پیش بینی نشده دارند و اقدامات آن ها کمتر قابل کنترل است.
پیامد این امر نیز افزایش استرس برای همه افراد مرتبط است. استرس در حین رانندگی به عوامل متعددی بستگی دارد، مانند حجم کاری رانندگی، کیفیت خواب، شخصیت و سبک زندگی. در کنار این موارد سن، جنسیت، ساعات خواب و ساعات کاری فرد نیز مهم هستند.
البته، بیشتر حوادث جاده ای غیرعمدی هستند. به همین دلیل به آن ها «تصادف» می گویند.
هنگامی که راننده اشتباهی انجام می دهد که منجر به تصادف می شود، نتیجه می تواند ویرانگر باشد. افرادی که در تصادف به دلیل عادات بد رانندگی شخص دیگری مجروح شده اند، اغلب از خدمات وکلای متبحر برای کمک به دریافت غرامت برای صدمات شخصی خود استفاده می کنند.
عادت های بد رانندگی
جای تاسف است که بسیاری از تصادفات و اشتباهات رانندگی ناشی از عادات بد رانندگی مانند رانندگی در حین حواس پرتی، رانندگی با بی احتیاطی و رانندگی پرخاشگرانه است.
حواس پرتی
حواس پرتی رانندگی یکی از دلایل اصلی تصادفات جاده ای امروزه است. بر اساس صحبت های سرهنگ علی همه خانی، در روزنامه دنیای اقتصاد، آمار تصادفات شش ماهه اول سال ۱۴۰۰ در سطح معابر شهر تهران، «اداره تصادفات پلیس راهور، در هر دو روز تعداد سه نفر از شهروندان در اثر حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند و بر این اساس حدود ۴۶ درصد از متوفیان حوادث رانندگی سطح معابر تهران مربوط به موتورسیکلت سواران و ۳۹ درصد عابرین پیاده و ۱۵ در صد راننده و سرنشین خودرو بودند که با رعایت قانون و ایمنی در رانندگی می توانستند امروز کنار خانواده شان باشند.»
وی دلیل این افزایش این آمار را حواس پرتی و عدم تمرکز حین رانندگی اعلام کرده است. کنترل یک وسیله نقلیه، مستلزم توجه کامل فرد است.
با این حال، بسیاری از رانندگان با فعالیت هایی مانند غذا خوردن، صحبت کردن یا ارسال پیامک با تلفن همراه یا صحبت با یک مسافر حواسشان پرت می شود.
مردم زمانی که تمرکز کامل روی رانندگی نداشته باشند کمتر مراقب هستند و اشتباهات بیشتری مرتکب می شوند.
بی احتیاطی
علاوه بر حواس پرتی، تصادفات رانندگی می تواند ناشی از عادت های بی احتیاطی رانندگی باشد.
این اقدامات شامل مشاهده ضعیف، عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و ایمنی و عدم توجه اولیه راننده به تغییر شرایط جاده است.
برخی از رانندگان با دیدن چراغ های زرد خود را در پیست ماشین سواری می بینند و به مسابقه می‌پردازند. با دیدن علامت توقف نمی‌ایستند، یا از حق تقدم استفاده نمی کنند. مخصوصا هنگام گردش به چپ.
پرخاشگری
به گفته کارشناسان باتجربه در پلیس راهور، انواع مختلفی از رفتارهای پرخاشگرانه رانندگی وجود دارد که منجر به تصادفات و جراحات می شود.
برخی از این رفتار ها عبارت‌اند از:
- نزدیک شدن بی اندازه به ماشین جلویی
- فحاشی هایی که منجر به بحث می شوند
- سرعت زیاد برای رد شدن از کنار دیگر ماشین ها
- و غیره.
عادات بد رانندگی باعث ایجاد تصادفاتی می شود که می تواند منجر به صدمات جدی و مرگ خواهند شد.
معمولا کارشناسان راهنمایی و رانندگی با اتخاذ روش هایی مانند جریمه خودرو سعی می کنند این عادات بد را شکسته و افراد را به رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی تشویق کنند.
رانندگانی که عادات رانندگی نامناسب ذکر شده در بالا را نشان می دهند، اغلب مسئول تصادفات و صدمات ناشی از آن تصادفات هستند.
عواقب چنین اقداماتی می تواند به استناد خطای انجام شده، از دست دادن گواهینامه رانندگی و جریمه را به همراه داشته باشد.
از طرفی در دعاوی مدنی، ممکن است عواقب دیگری مانند طرح دعوای حقوقی برای جبران خسارت قربانیانی که به دلیل حادثه مورد بحث آسیب دیده اند، وجود داشته باشد.
انواع تخلف و جرایم مربوط به آن
تخلفات در انواع مختلف خود منجر به صدور انواع جریمه خواهند شد. برای نمونه برخی از این موارد به مبالغ مربوط به سال جاری (1400) به این شرح هستند:
- عدم استفاده از کلاه ایمنی: 70.000 تومان
- عدم توجه به فرمان ایست و حرکت پلیس: 50.000 تومان
- عبور وسایل نقلیه غیرمجاز از خطوط ویژه: 90.000 تومان
- عدم پرداخت عوارض مقرر در آزاد راه ها: 40.000 تومان
- همراه نداشتن گواهینامه رانندگی: 40.000 تومان
- استفاده از شیشه دودی: 60.000 تومان
- تجاوز از سرعت مجاز: 210.000 تومان
- عبور از چراغ راهنمایی و رانندگی: 210.000 تومان
- استفاده از تلفن همراه: 110.000 تومان
- عبور از محل ممنوع: 100.000 تومان
- در آغوش داشتن اطفال در حین رانندگی: 50.000 تومان
- نداشتن بیمه نامه شخص ثالث معتبر: 50.000 تومان
- و غیره.
شناخت انواع قبض جریمه
خوب است که زمان طرح شکایت جریمه خودرو، انواع قبض جریمه را نیز بشناسید تا برای پر کردن فرم شکایت و انتخاب مراحل این روند، راه درست را در پیش بگیرید. انواع قبض جریمه در ایران عبارت‌اند از:
قبض تسلیمی
به صورت دستی توسط مأمور نوشته می شود. در این وضعیت ماموران راهنمایی و رانندگی شاهد تخلف فرد بوده اند و با اخطار ایست او را از ادامه فعالیت خود باز داشته اند.
برای شکایت جریمه خودرو با داشتن این قبض، معمولا اصل بر این مهم گذاشته می شود که فرد هنگام دریافت این قبض حق اعتراض داشته است. اما شکایت به آن باز امکان پذیر خواهد بود.
قبض الصاقی
این نوع برگه های جریمه را زیر برف پاکن اکثر ماشین ها دیده ایم. در این وضعیت مامور با استناد به خلافی که راننده انجام داده (برای نمونه پارک در محل ممنوع) برگه جریمه را به او خواهد داد.
در این وضعیت نیز اصل بر این است که مامور با آگاهی کامل از نوع تخلف جریمه را الصاق کرده است. اما در صورتی که شما از ممنوع بودن عمل مورد نظر بی اطلاع بوده اید (مثلا نمی‌دانسته‌اید که آن مکان محل پارک نیست) می توانید با شکایت جریمه خودرو، اعتراض خود را اعلام کنید.
قبض دوربین
استفاده از دوربین های هوشمند روش دیگری برای جریمه افراد متخلف است. این نوع جریمه ها قبض کاغذی ندارند و تخلف انجام شده به همراه اطلاعات لازم از جمله پلاک ماشین و نام راننده، برای او پیامک خواهند شد.
قبض دو برگی
در صورت یکه راننده با نشان ایست پلیس بی اعتنا باشد، جریمه دو برگی دریافت می کند.
در نظر داشته باشید که حتی اگر شما متوجه این پیام ایست نشوید، جریمه دوبرگی برای شما صادر می شود؛ لذا می توانید با استعلام خلافی ماشین از این نوع جرایم آگاه شده برای شکایت جریمه خودرو اقدام کنید.
امکان خطا در جریمه خودرو وجود دارد؟
امکان خطای انسانی همیشه وجود داشته و خواهد داشت؛ لذا طرح شکایت جریمه خودرو برای افرادی که به میزان یا علت جریمه خود اعتراض دارند، قابل پیگیری است.
برای مثال برخی از افراد پیامکی را دریافت می کنند مبنی بر اینکه در یک تاریخ مشخص شده، در یک مکان مشخص، عملی را انجام داده اند که جریمه خودرو را به همراه داشته. اگر شما در آن تاریخ و آن مکان حضور نداشته اید، به راحتی با شکایت جریمه خودرو می توانید این مهم را پیگیری کنید. البته شرط این موضوع، توانایی اثبات مسئله است.
چگونگی شکایت جریمه خودرو
برای انجام این کار دو روش اصلی وجود دارد که در ادامه آن ها را بررسی می کنیم.
مراجعه به پلیس راهور
اگر جریمه شما به صورت ارائه برگه تسلیمی است، می توانید با مراجعه به پلیس راهور طرح شکایت جریمه خودرو را شروع کنید. برای این کار باید اصل کارت ملی و شناسنامه، کارت و اصل سند ماشین را به همراه داشته باشید.
برای ثبت شکایت فرم مخصوصی را به شما می دهند که تمامی اطلاعات لازم را در آن درج خواهید کرد. پس از ارائه این مدارک، اعتراض شما به جریمه مورد نظر بررسی و رسیدگی های لازم انجام خواهد شد.
مراجعه به پلیس +10
بهترین روش برای شکایت جریمه خودرو، مراجعه به پلیس +10 است. این مرکز شکایات مطرح شده را به مرکز اجرائیات کل کشور انتقال می دهد و این مرکز به صورت 24 ساعته در حال پیگیری اعتراضات مردم است. برای طرح شکایت در این مکان نیز باید تمامی مدارک لازم را در دست داشته باشید.
تنها این نکته را به خاطر بسپارید که حکم صادر شده در این مرکز قابل اعتراض نیست و اگر شما برای در مسئله پیش آمده دچار اشتباه شده باشد، باید جریمه مذکور را پرداخت نمایید.
اعتراض به جریمه صادر شده از طرف دوربین های هوشمند
در چنین وضعیتی خطای کمتری وجود دارد. زیرا هیچ دست انسانی در کنار دوربین نبوده و سیستم هوشمند این وسایل به پلیس راهور کمک می کند تا افراد خطاکار را به راحتی شناسایی کنند.
اما اگر به این نوع جریمه (که معمولا برگه تسلیمی در آن وجود ندارد) اعتراض دارید، با مراجعه به پلیس راهور می توانید شکایت خود را به ثبت برسانید.
البته این مسئله را فراموش نکنید که احتمال خطای این دوربین ها را 1 درصد اعلام کرده اند؛ لذا در صورت که اطمینان دارید در مواردی مانند سرعت غیرمجاز، عبور از چراغ قرمز و ورود به محدوده طرح ترافیک می توانید اعتراض خود را اثبات کنید، روند شکایت خود را شروع نمایید.
مهلت اعتراض به جریمه خودرو
با توجه به ماده 5 قوانین رسیدگی به تخلفات رانندگی «متخلف موظف است ظرف مدت شصت روز از تاریخ مندرج در قبض جریمه یا تاریخ ابلاغ شده در قبض جریمه ای که به اطلاع او می رسد جریمه را به حسابی که از طرف خزانه داری کل تعیین و اعلام می‌شود پرداخت و رسید دریافت نماید یا مراتب اعتراض خود را ظرف مدت مذکور با ذکر دلایل به اداره اجرائیات راهنمایی و رانندگی تسلیم نماید.
اداره مذکور موظف است حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت پس از وصول اعتراض بررسی لازم را انجام داده و در صورت غیر موجه دانستن اعتراض مراتب را به معترض ابلاغ نماید، در صورت اصرار معترض، اداره اجرائیات موضوع را جهت رسیدگی به واحد رسیدگی به اعتراضات ناشی از تخلفات رانندگی ارسال می نماید.
واحد فوق الذکر متشکل از یک قاضی با ابلاغ رئیس قوه قضائیه و یک کارشناس راهنمایی و رانندگی با معرفی رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی مربطه می‌باشد ریاست آن واحد با قاضی خواهد بود که پس از أخذ نظر مشورتی عضو دیگر مبادرت به صدور رای می نماید. رای صادره قطعی است.
در صورتی‌که متخلف در مهلت قانونی مذکور اعتراض خود را تسلیم ننماید یا ظرف بیست روز پس از ابلاغ رای واحد جریمه را پرداخت ننماید، موظف است جریمه را به مأخذ دوبرابر مبلغ مندرج در قبض جریمه بپردازد.
آیا پلیس راهور حق دارد بدون مشاهده تخلف ماشین را نگه دارد؟
در موارد اضطراری بله. اما به طور معمول بنا بر ماده 4 قوانین رسیدگی به تخلفات رانندگی، پلیس باید زمان مشاهده تخلف خودروی مذکور را از حرکت نگه دارد.
نحوه اعتراض به جریمه بدحجابی در خودرو چگونه است؟
این نوع جریمه نیز با پیامک به فرد ابلاغ می شود که در سه حالت تذکر، تعهد و یا احضار خواهد بود. در این شرایط نیز از روش ها بالا استفاده کرده و شکایت جریمه خودروی خود را اعلام کنید.
مدارک لازم برای شکایت جریمه خودرو کدام‌اند؟
همان‌طور که در متن اشاره شد برای ثبت شکایت خود باید مدارک لازم را به همراه داشته باشید. این مدارک عبارت‌اند از: اصل کارت شناسایی مالک خودرو، سند ماشین به همراه فرم درخواست شکایت.
