وظایف کارگر و کارفرما در قانون کار صراحتا ذکر شده است و در صورتی که طرفین در این زمینه کوتاهی کنند، شرایط برای طرح شکایت ذی نفع فراهم می‌شود.
اگر بخواهیم به اصلی‌ترین وظیفه کارگر اشاره کنیم، باید بگوییم که اجرای صحیح دستورات از سوی کارفرما است. در واقع دستورات قانونی که کارفرما به کارکنان خود می‌دهد، بای به بهترین شکل ممکن توسط آن‌ها اجرا شود.
حال قانون کار وظایف بیشتری را برای کارفرما در نظر گرفته است و این موضوع نشان از مسئولیت‌های بالای کارفرمایان در روابط کار است.
قانون کار در اغلب مواقع از قشر کارگر حمایت کرده است که البته با انتقاداتی نیز همراه است. علت این موضوع به دلیل سوء استفاده‌های کارفرمایان در محیط کار از کارگران است که از این جهت قانونگذار کارفرمایان را ملزم به انجام وظایفشان کرده است.
در نظر گرفتن حقوق مالی کارگر جزو اصلی‌ترین وظایف کارفرما به شمار می‌رود. اگر به قانون کار توجه کنید، متوجه خواهید شد که اغلب وظایف پیش بینی شده برای کارفرما موضوعات مالی است و مورد توجه خاص قانونگذار قرار دارد.
تعهدات کارفرما
در وهله اول موضوع دستمزد و حقوق کارگران در قانون کار اشاره شده است. از تعریف کارگر و کارفرما در این قانون می‌توان فهمید که کارفرما در قبال انجام کار و فعالیت‌های کارگر، حقوق و دستمزد مشخصی را به آن‌ها پرداخت می‌کند.
در واقع قانوگذار، کارفرمایان را ملزم به پرداخت حداقل دستمزد قانونی کرده است. حداقل میزان حقوق کارگران توسط وزارت کار تعیین می‌شود.
در این وزارتخانه مرجعی تحت عنوان شورای عالی کار وجود دارد که هرساله براساس معیارهایی نظیر نرخ تورم حاکم بر جامعه و شرایط و اوضاع اقتصادی، حداقل دستمزد کارگران مشمول قانون کار تعیین می‌کند.
از این جهت کارفرمایان باید دستمزد کارگران را براساس همان میزان مصوب وزارت کار پرداخت نمایند در غیر این صورت مرتکب تخلف قانونی شده و مطابق قانون مجازات خواهند شد.
بعد از بحث دستمزد و حقوق کارگران، موضوعاتی مانند بیمه نمودن کارگران، پرداخت حق سنوات و عیدی و پاداش پایان سال کارکنان مشمول قانون کار مطرح می‌شود.
کارفرمایان موظف هستند که کلیه کارکنان خود را بیمه کنند؛ در غیر این صورت اگر در محیط کار برای آن‌ها اتفاقی به وجود آید، مسئول جبران خسارات وارده خواهند بود.
همچنین حق سنوات، پاداش و عیدی نیز از دیگر حقوق قانونی کارگران است که در واقع وظیفه‌ای برعهده کارفرمایان قرار گرفته است.
زمانی که کارگر و کارفرما برای همکاری و شروع کار قراردادی را با یکدیگر منعقد می‌کنند، در متن قرارداد به تمامی مسائل و حقوقی مالی کارگران اشاره می‌شود.
ذکر موارد مزبور و در نهایت به امضاء رسیدن قرارداد توسط طرفین به معنای اجرای صحیح آن و ایفاد تعهد قانونی است. در واقع هنگامی که کارفرما قراردادی را با کارگر منعقد می‌کند، ملزم به اجرای تعهداتی است که در قرارداد به آن اشاره شده است.
در صورتی که کارفرما با پرسنل کاری خود در مورد حق و حقوق قانونی خود به توافق برسند اما آن را در قالب قرارداد کتبی ذکر نکنند، قاعدتا توافقات صورت گرفته از لحاظ قانونی هیچ اعتباری ندارند و از این حیث نمی‌توان از کارفرما انتظار داشت که وظایف قانونی را به درستی انجام دهد.
وظایف کارفرما در قبال کارگران بسیار متعدد هستند که موضوعات مالی صرفا بخشی از تعهدات قانونی کارفرمایان محسوب می‌شود.
جدای از بحث دستمزد، حق بیمه، حق سنوات، عیدی و پاداش پایان کار، موضوع حق مسکن نیز جزو حقوق قانونی کارگران است که قانونگذار شرایط آن را نیز در نظر گرفته است.
اغلب اینگونه تصور می‌شود که کارفرما تنها وظیفه پرداخت دستمزد و حقوق ماهیانه کارگران را برعهده دارد و مزایا دیگری برای قشر زحمت‌کش جامعه پیش بینی نشده است.
در قانون کار ایران، علاوه بر حقوق مالی مزبور نظیر دستمزد و پاداش، مزایا دیگری برای کارگران تعیین شده است که مسئولیت پرداخت آن برعهده کارفرما است.
کلیه کارگران مشمول قانون کار باید از مزایا و حقوقی که تعیین شده است، بهره مند شوند و کارفرمایان ملزم به تامین و پرداخت آن به کارکنان خود به صورت سالانه و یا ماهانه هستند.
حق مسکن از جمله مزایایی است که توسط قانونگذار مورد توجه قرار گرفته است و مانند سایر حقوق مالی کارگران، این مورد نیز وظیفه قانونی برعهده کارفرمایان است.
در واقع مسائل رفاهی کارگران مشمول قانون کار نیز اهمیت بالایی برخوردار است که کارفرمایان باید نسبت به اینگونه مسائل توجه ویژه‌ای داشته باشند.
متاسفانه برخی از کارفرمایان تنها وظیفه خود در قبال کارگران را پرداخت دستمزد و حقوق در نظر می‌گیرند و به سایر مزایا و حقوقی که قانونگذار برای کارگران تعیین کرده است، توجه نمی‌کنند.
کارفرمایی که شماری از افراد به عنوان کارگر زیر نظر او کار می‌کنند، باید شرایط مالی و رفاهی مناسبی را برای آن‌ها فراهم کند تا در این زمینه دچار مشکلاتی نیز نشوند.
شاید کارگران تا حدودی از لحاظ مالی مشکلی زیادی نداشته باشند، اما ممکن است شرایط رفاهی آن‌ها چندان قابل توجه نباشد که کارفرمایان عده دار تامین اوضاع رفاهی کارگران هستند.
قانونگذار کلیه حقوق قانونی کارگران را مورد پیش بینی قرار داده است و بحث مسکن آن‌ها نیز از این قضیه مستثنی نیست.
حق مسکن جزو آن دسته از مزایا قانونی کارگران است که جنبه انگیزشی به آن‌ها می‌دهد و باعث می‌شود تا کارگران برای انجام کار توان و انگیزه بالایی داشته باشند و بتوانند دستورات کارفرما را به درستی انجام دهند.
تجربه نشان داده است که برای اغلب کارگران موضوع مسکن اهمیت بالاتری نسبت به سایر مزایا نظیر حق سنوات و حتی دستمزد پرداختی ماهیانه دارد.
از این رو کارفرمایان باید مزایایی نظیر اعطای وام و تسهیلات مالی را در اختیار کارگران قرار دهند تا این افراد بتوانند تا حدی مشکلات مسکن خود را برطرف کنند.
کارگران همواره این نگرانی را دارند که شرایط مسکن و رفاهی خانواده خود را چگونه تامین کنند تا در این زمینه با مشکلاتی نیز مواجه نشوند.
وزارت کار برای کارگران مشمول این قانون تسهیلات و مزایایی را در نظر گرفته است تا بتوانند شرایط رفاهی خود را در حد مطلوب تامین کنند و از این بابت نگرانی نداشته باشند.
در هرصورت پرداخت حق مسکن جزو وظایف قانونی کارفرمایان محسوب می‌شود که در صورت عدم اجرای آن می‌تواند زمینه شکایت از طرف کارگر را ایجاد کند.
در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا در مورد روش‌های شکایت از کارفرما به جهت عدم پرداخت حق مسکن و سایر مسائل مرتبط توضیحاتی را ارائه کنیم.
حقوق و مزایا کارگران مطابق قانون کار
در یک جمله می‌توان گفت که مهم‌ترین وظایف کارفرمایان و حقوق قانونی کارگران به دستمزد و حقوق و مزایا آن‌ها به موجب قانون کار مرتبط است.
دستمزد ماهیانه جز ساده‌ترین حقوق قانونی کارگران محسوب می‌شود که شرایط و نحوه پرداخت آن در قانون مورد بررسی قرار گرفته است.
با توجه به نوع فعالیت کارگران، نحوه پرداخت دستمزد آن‌ها برهمین اساس تعیین می‌شود. در واقع کارگری روز مزد است، باید حقوق وی برای اساس تعداد ساعات فعالیت روزانه وی انجام شود.
اما به طور معمول پرداخت دستمزد و حقوق در جامعه ما از لحاظ عرفی و حتی قانونی به صورت ماهانه انجام می‌شود.
در کنار حقوق و دستمزد اصلی کارگران، قانونگذار یکسری مزایا نظیر پاداش پایان کار، حق مسکن، خواروبار و غیره در نظر گرفته است که کارفرمایان وظیفه اجرای آن‌ها را برعهده دارند.
بیمه کارگران را تا حدودی می‌توان جز مزایا شغلی آن‌ها در نظر گرفت که کارفرما موظف است در همان روزهای ابتدایی کار، کلیه کارکنان خود را بیمه کند.
هدف از تعیین مزایا در کنار حقوق و دستمزد اصلی، ایجاد انگیزه برای کار و فعالیت کارگران است و تجربه ثابت کرده است که کارگرانی که حقوق و مزایا خود را به صورت کامل و منظم دریافت می‌کنند، نسبت به سایر کارگران انگیزه بهتری برای کار کردن دارند.
حقوق و مزایا پرداختی به کارگران دارای پیچیدگی‌های خاصی است که هر چند سال شاهد تغییرات قابل توجهی در این حوزه هستیم.
گفتنی است که اطلاع جامع از این حقوق و مزایا که باید به طور دقیق و کامل از سوی کارفرما به کارگر پرداخت گردد، قطعا از تبعات و تنش های بعدی میان طرفین کم خواهد شد.
با قاطعیت می‌توان گفت که یکی از دلایل عمده اختلافات کاری بین کارگر و کارفرما به دلیل نادیده گرفتن این حقوق و مزایا توسط کارفرمایان است.
کارفرمایی که به طور مثال به حق مسکن کارگران توجهی نمی‌کند و اینگونه مزایا را جزو وظایف کاری خود در نظر نمی‌گیرد، یقینا باعث ایجاد تنش و اختلاف کاری خواهد شد.
در صورتی که حقوق و مزایا قانونی کارگر به درستی از طرف کارفرما اجرا نشود یا کارفرما بنا به دلایل مختلفی در انجام آن‌ها کوتاهی کند، قانون این حق را به جامعه کارگری داده است تا بتوانند برای احقاق حقوق خود اقدامات لازم جهت طرح شکایت قانونی را انجام دهند.
گفتنی است که برخی از کارفرمایان به مزایا شغلی کارگران نظیر عیدی، حق سنوات و پاداش توجه می‌کنند و در موعد قانونی اقدام به پرداخت آن‌ها خواهند کرد اما به مزایایی چون حق مسکن توجه نکرده و اقدامات قانونی لازم جهت تامین شرایط رفاهی کارگران نیز فراهم نمی‌کنند.
منظور از حق مسکن چیست؟
حق مسکن یکی از حقوق قانونی کارگران محسوب می‌شود که مسئولیت پرداخت آن برعهده کارفرما است. حق مسکن در واقع مقدار وجه معینی است که به حداقل دستمزد کارگران مشمول قانون کار اضافه می‌شود.
حق مسکن به عنوان اصلی‌ترین مزایای رفاهی کارگران محسوب می‌شود که برای کمک به تامین مسکن قشر کارگر در قانون پیش بینی گردیده است.
در دستمزد قانونی کارگر که به طور معمول ماهانه پرداخت می‌شود، به مورد حق مسکن اشاره می‌شود و در واقع به همراه سایر مزایا و حقوق قانونی آن‌ها پرداخت می‌گردد.
این حق همانند سایر حقوق و مزایا کارگر توسط شورای عالی کار تعیین می‌شود. در واقع این شورا هرساله براساس معیارهای مختلفی، میزان حداقل حق مسکن کارگران را تعیین کرده و از این حیث کارفرمایان مکلف به پرداخت حداقل میزان تعیین شده هستند.
لازم به ذکر است که میزان حق مسکن برای کلیه ماه‌های سال یکی است و تفاوتی بین نیمه اول و دوم سال نمی‌کند.
اما کارگرانی که فعالیت کاری آن‌ها به صورت پاره وقت است و در طول مدت یک ماه کمتر از ساعات تعیین شده برای کارفرما کار انجام داده‌اند، حق مسکن آن‌ها به نسبت تعداد روزهایی که کارگر کار کرده است، محاسبه خواهد شد.
گفتنی است که فعالیت نیمه وقت کارگر دلیلی بر عدم برخورداری وی از حق مسکن نیست و وی از این مزایا برخوردار می‌شود اما مبلغ تعلق گرفته به وی کمتر از سایر کارگرانی است که به صورت تمام وقت کار کرده‌اند.
بنابراین میزان حق مسکن کارگران تمام وقت با پاره وقت متفاوت است و مبالغ متفاوتی به صورت ماهانه برای آن‌ها پرداخت می‌شود.
حق مسکن کارگر طبق ماده 34 قانون کار
در ماده 34 قانون کار به حق مسکن کارگران اشاره شده است. بر این اساس، کلیه دریافت‌های قانونی کارگر که به اعتبار قرارداد کار اعم از مزد یا حقوق کمک عائله‌مندی، هزینه مسکن، خواربار، ایاب و ذهاب، مزایای غیر نقدی، پاداش افزایش تولید، سود سالانه و نظایر آن‌ها دریافت می نماید را حق‌السعی می‌نامند.
در واقع تامین هزینه مسکن کارگران به همراه سایر مزایا و حقوق در نظر گرفته شده در قانون تحت عنوان حق‌السعی شناخته می‌شود.
بنابراین حق مسکن جزو آن دسته از حقوق کارگران است که صراحتا در قانون ذکر شده است و کارفرمایان نمی‌توانند از پرداخت آن امتناع کنند.
در صورت عدم پرداخت حق مسکن از طرف کارفرما، کارگر می‌تواند از او شکایت کرده و پرداخت چنین حقی را از مراجع قانونی درخواست کند.
همکاری با کارگر جهت تامین مسکن
کارفرمایان مکلف هستند با تعاونی‌های مسکن و در صورت عدم وجود این تعاونی‌‌ها مستقیما با کارگران فاقد مسکن جهت تامین خانههای شخصی مناسب همکاری لازم را بنمایند و همچنین کارفرمایان کارگاه‌های بزرگ مکلف به احداث خانههای سازمانی در جوار کارگاه و یا محل مناسب دیگر می‌باشند.
لازم به ذکر است که دولت موظف است با استفاده از تسهیلات بانکی و امکانات وزارت مسکن و شهرسازی، شهرداری‌ها و سایر دستگاه‌های ذیربط همکاری لازم را جهت تامین مسکن کارگران انجام دهد.
ایجاد شرایط و امکانات رفاهی برای کارگران
از دیگر وظایف قانونی کارفرما فراهم کردن شرایط رفاهی مناسب برای کارگران است که در ماده 151 قانون کار به آن اشاره شده است.
مطابق این ماده، در کارگاه‌هایی که برای مدت محدود به منظور انجام کاری معین (راه سازی و مانند آن) دور از مناطق مسکونی ایجاد می‌شوند، کارفرمایان موظف هستند سه وعده غذای مناسب و ارزان قیمت (صبحانه، نهار و شام) برای کارگران خود فراهم نمایند که حداقل یک وعده آن باید غذای گرم باشد.
در این قبیل کارگاه‌ها به اقتضای فصل، محل و مدت کار باید خوابگاه مناسب نیز برای کارگران ایجاد شود.
در صورت دوری کارگاه و عدم دسترسی مناسب به وسیله نقلیه عمومی، صاحب کار باید برای رفت و برگشت کارکنان خود وسیله نقلیه مناسب در اختیار آنان قرار دهد.
همچنین کارفرمایان مکلف هستند برای ایجاد و اداره امور شرکت‌های تعاونی کارگران کارگاه خود، تسهیلات لازم را از قبیل محل، وسایل کار و امثال این‌ها فراهم نمایند.
آیا کارفرما می‌تواند کمتر از حداقل حق مسکن تعیین شده به کارگر پرداخت کند؟
شورای عالی کار وظیفه تعیین پایه حق مسکن کارگران را برعهده دارد که هرساله بر اساس معیارهای مختلفی این میزان تعیین می‌شود.
در واقع این شورا مبلغ مشخصی را به عنوان حداقل حق مسکن کارگرران برای آن سال اعلام و تصویب نموده و این مبلغ در رابطه با تمام کارگران مشمول قانون کار اعمال می‌شود.
مبلغی که به عنوان حداقل هزینه مسکن قانون کار تعیین می‌شود باید با توجه به شرایط و اوضاع اقتصادی و مسائلی مانند تورم صورت گیرد.
پرداخت هزینه مسکن کمتر از مقدار تعیین شده مغایر با قانون کار است و هر گونه توافق نیز که کمتر از میزان تعیین شده باشد، به لحاظ قانونی اعتبار ندارد و کارگر امکان احقاق حقوق خود را دارا می‌باشد.
حتی اگر چندین سال از این موضوع گذشته باشد، باز هم کارگر این اختیار را دارد تا برای مطالبه حقوق قانونی خود اقدامات لازم را انجام دهد.
همچنین باید به این نکته توجه داشت براساس قانون کارفرما نمی‌توان از میزان حداقل های تعیین شده مانند بیمه، عیدی، سنوات، حقوق و دستمزد به کارگر پرداخت نماید حتی اگر کارگر به شما توافق محضری دهد.
همچنین در صورتی که کارفرما با کارگر قراردادهایی غیر از قرارداد کار منعقد نماید ولی ماهیت قرارداد همام قرارداد کارگر و کارفرمایی باشد، امکان اثبات قرارداد به عنوان قرارداد کار از سوی کارگر وجود دارد و می‌تواند حقوق و دیون قانونی خود را مطالبه نماید.
به همین جهت کارفرما به هیچ عنوان نمی‌تواند برای کارگر حقوق و مزایایی کمتر از آنچه که مطابق قانون کار مشخص شده است تعیین کند.
از همین رو کارفرمایان لازم است هرساله نسبت به افزایش حق مسکن کارگران خود تا حداقل میزان تعیین شده در قانون کار اقدامات لازم را به عمل آورند.
شکایت از کارفرما بابت عدم پرداخت حق مسکن در کدام مرجع صورت می‌گیرد؟
همانطور که گفته شد، یکی از مزایا رفاهی که قانونگذار برای کارگر در نظر گرفته است، حق مسکن است. در واقع پرداخت حق مسکن جزو وظایف اصلی کارفرما محسوب می‌شود.
کارفرما تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند از پرداخت حق مسکن کارگران خودداری کند اما اگر چنین امری از سوی کارفرما رخ دهد، کارگر برای احقاق حقوق خود می‌تواند از کارفرما شکایت کند.
به طور کلی رسیدگی به اختلافات و شکایات کارگر و کارفرما در اداره کار انجام می‌شود و شکایت از کارفرما بابت عدم پرداخت حق مسکن در این مرجع مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
مطابق قانون کار، هیات تشخیص و حل اختلاف اداره کار صلاحیت رسیدگی به دعاوی کار را دارند. هیات تشخیص در واقع مرحله بدوی و هیات حل اختلاف همان مرحله تجدید نظر در دعاوی کار محسوب می‌شوند.
بنابراین شکایت کارگر در مورد موضوع عدم پرداخت حق مسکن ابتدا در هیات تشخیص و در نهایت در هیات حل اختلاف مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
در صورتی که ادعای کارگر برای مراجع مزبور محرز شود، کارفرما در نهایت ملزم به پرداخت حق مسکن کارگران خواهند شد.
بنابراین کارگر باید دلایل قاطعی برای اثبات ادعای خود ارائه کند تا در نهایت رای به نفع آن صادر شود.
چگونه شکوائیه مرتبط با موضوع عدم پرداخت حق مسکن تنظیم کنیم؟
در صورتی که کارگر قصد شکایت از کارفرما بابت موضوع عدم پرداخت حق مسکن را داشته باشد، باید شکوائیه متناسب با موضوع دعوا تنظیم نماید.
تنظیم شکوائیه دعاوی کار یک مهارت محسوب می‌شود و باید تمامی نکات حقوقی و ضوابط مربوطه در آن رعایت شود.
بنابراین اگر قصد تنظیم شکوائیه با موضوع عدم پرداخت حق مسکن را دارید، بهتر است در این زمینه از متخصصین حقوقی استفاده کنید.
تنظیم شکواییه اصولا توسط وکلا و کارشناسان حقوقی صورت می‌گیرد که تنظیم آن را باید برعهده اشخاص متخصص در حوزه حقوق کار قرار دهید. به همین سبب تنظیم شکواییه مرتبط با موضوع مزبور را می‌توانید در اختیار سامانه شکایت 24 قرار دهید.
مشاوره حقوقی برای شکایت از کارفرما به جهت عدم پرداخت حق مسکن
اگر در ارتباط با عدم پرداخت حق مسکن از کارفرما قصد طرح شکایت قانونی را دارید، راه حل مناسب برای شما استفاده از خدمات و سرویس‌های متنوع سامانه شکایت 24 می‌باشد که می‌توانیم شما را در تمام مراحل شکایت راهنمایی کنیم.
اصولا طرح شکایت از کارفرما از طریق مراجع قانونی، کمی زمانبر و نیازمند رعایت یکسری موارد قانونی است که بدون بهره‌گیری از کارشناسان و مشاوران حقوقی مجرب عملا روند رسیدگی را دشوار می‌کند.
اخذ وکیل در این زمینه می‌تواند کمک فراوانی به طرفین دعوی کند اما به دلایل گوناگون ممکن است امکان دسترسی به وکیل وجود نداشته باشد. در این شرایط دریافت مشاوره حقوقی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
مشاوره حقوقی آنلاین یا تلفنی مزیت‌های فراوانی دارد که برخورداری از شرایط مناسب اطلاعات حقوقی امکان پذیر است.
از طریق مشاوره حقوقی می‌توان اطلاعات لازم در مورد نحوه طرح شکایت مرتبط با دعاوی کار و همچنین انجام مراحل لازم در این زمینه را کسب کرد.
در واقع با کمترین هزینه و در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌توان اقدام به طرح شکایت علیه کارفرما به دلیل در نظر نگرفتن هزینه مسکن در مزایا کارگران کرد.
شکایت 24 با بهره مندی از مشاوران و کارشناسان مجرب و متخصص در امور حقوق کار و ارائه خدماتی نظیر مشاوره‌های تخصصی حقوقی، می‌تواند شما را در تمامی مراحل ثبت شکایت یاری نماید.
در صورتی که کارفرما از پرداخت حق مسکن امتناع کرده است و قصد شکایت از او دارید، بهتر است قبل از هر اقدام حقوقی از خدمات این سامانه بهره مند شوید.
چرا شکایت 24 را انتخاب کنیم؟
شکایت 24 یکی از شناخته شده‌ترین انواع سامانه حقوقی در کشور است که از وکلا، کارشناسان و مشاوران حقوقی مجرب و متخصص بهره می‌گیرد.
این سامانه آماده خدمات رسانی در کلیه امور حقوقی نظیر اختلافات حوزه کار و روابط کارگر و کارفرما و سایر مسائل حقوقی است.
همچنین این مجموعه علاوه بر ارائه مشاوره‌های حقوقی، در زمینه تهیه و تنظیم انواع اوراق قضایی و نحوه قرارداد نویسی نیز خدمات رسانی نیز می‌کند.
در هر صورت چنانچه به مشاوره حقوقی نیاز پیدا کردید و قصد تنظیم قراردادهای کاری، دادخواست، شکوائیه و سایر اوراق قضایی را دارید، قبل از هر اقدام حقوقی به سامانه مزبور مراجعه کنید و خدمات و امکانات آن بهره مند شوید.
